Οι ΗΠΑ μαζί με τους συμμάχους τους αφήνουν να εννοηθεί ότι οι εκρήξεις στους αγωγούς του φυσικού αερίου Nordstream 1 και 2 στις 27 Σεπτέμβρη οφείλονται σε ρωσικό σαμποτάζ. Το ΝΑΤΟ στην επίσημη ανακοίνωσή του αποδίδει σε «ηθελημένο, απερίσκεπτο και επικίνδυνο σαμποτάζ» τις εκρήξεις, χωρίς να κατονομάζει τη Ρωσία, αλλά τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται. To ίδιο κάνει και η ρωσική κυβέρνηση μιλώντας για πράξη «διεθνούς κρατικής τρομοκρατίας». Είδαμε ρωσικά πολεμικά στην περιοχή, λένε «δυτικοί αξιωματούχοι». Η περιοχή βρίσκεται «σταθερά υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ» ανταπαντάνε οι Ρώσοι ομόλογοί τους.
Ο Nordstream 1 μετέφερε για χρόνια ρωσικό φυσικό αέριο στην Γερμανία. Όμως, τον Σεπτέμβρη, μετά τις δυτικές κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο, η Gazprom ανακοίνωσε ότι για «τεχνικούς λόγους» θα μειώσει κατακόρυφα, σχεδόν διακόψει, την παροχή. Ο Nordstream 2 είχε κατασκευαστεί με τυμπανοκρουσίες αλλά ουσιαστικά είχε μείνει ανενεργός λόγω των αμερικάνικων αντιδράσεων. Το σημερινό παιχνίδι των αλληλοκατηγοριών θυμίζει αστυνομική ιστορία που ο ντετέκτιβ ψάχνει ποιος ωφελείται από το «φόνο».
Οι εκρήξεις σημειώθηκαν σε σημεία που βρίσκονται στις ΑΟΖ της Δανίας και της Σουηδίας. Μέχρι στιγμής οι έρευνες δεν έχουν καν ξεκινήσει. Οι αγωγοί βρίσκονται σε 100 μέτρα στο βυθό της θάλασσας και θα χρειαστεί μια πολύπλοκη και πολύ εξειδικευμένη επιχείρηση και για να διαπιστωθεί ακριβώς τι έγινε και για να επιδιορθωθούν οι ζημιές.
Γνωρίζουμε, όμως, τις επιπτώσεις. Οι εκρήξεις προκαλούν μια περιβαλλοντική καταστροφή. Η Δανική Αρχή Ενέργειας εξέδωσε στις 29 Σεπτέμβρη μια πρώτη εκτίμηση για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της διαρροής φυσικού αερίου από τους αγωγούς. Εκτιμάει ότι η διαρροή μπορεί να ανέλθει σε 778 εκατομμύρια κυβικά μέτρα και υπολογίζει ότι αυτό το μέγεθος είναι ισοδύναμο με 14,6 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Δηλαδή ενός από τα αέρια οι εκπομπές του οποίου είναι υπεύθυνες για την κλιματική αλλαγή που καταστρέφει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Επικίνδυνο
Όμως, το στοιχείο που διέφυγε μαζί με το φυσικό αέριο δεν είναι διοξείδιο του άνθρακα. Είναι μεθάνιο που είναι εξίσου και περισσότερο επικίνδυνο. Η δρ. Άμι Τάουνσεντ-Σμολ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Σινσινάτι δήλωσε στην εφημερίδα Wall Street Journal (30/9): «Είναι πολύ κακή εξέλιξη. Το μεθάνιο είναι αέριο του θερμοκηπίου με δυναμικό θέρμανσης του πλανήτη πολύ υψηλότερο από το διοξείδιο του άνθρακα, οπότε θερμαίνει τη Γη πολύ γρήγορα αμέσως μετά την απελευθέρωσή του. Είναι πραγματικά σπάταλο».
Γι’ αυτό στην επιστολή τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ οι κυβερνήσεις της Δανίας και της Σουηδίας αναφέρουν ότι «ο πιθανός αντίκτυπος στη θαλάσσια ζωή στη Βαλτική Θάλασσα είναι ανησυχητικός και η επίδραση στο κλίμα θα είναι πιθανότατα πολύ σημαντική».
Υποθαλάσσιοι αγωγοί φυσικού αερίου, ΑΟΖ, ανταγωνισμοί. Τι μας θυμίζουν όλα αυτά; Την Ανατολική Μεσόγειο και τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις άρχουσες τάξεις της Ελλάδας και της Τουρκίας. Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία έχει σπρώξει όλες τις άρχουσες τάξεις και τις κυβερνήσεις τους στην αναζήτηση νέων πηγών ορυκτών καυσίμων, και στην εγκατάλειψη των -στα λόγια έτσι κι αλλιώς- υποσχέσεων για «πράσινη μετάβαση».
Αυτή η στροφή ισχύει παγκόσμια, ισχύει ακόμα πιο έντονα στην Ανατολική Μεσόγειο. Την περασμένη βδομάδα, μετά τις εκρήξεις στους αγωγούς στη Βαλτική, η ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το πολεμικό ναυτικό της θα εξασφαλίσει την ασφάλεια των αγωγών που μεταφέρουν φυσικό αέριο από τη Λιβύη και την Αλγερία στην Ιταλία. Η κυβέρνηση της φασίστριας Μελόνι θα περιφρουρεί με τα πλοία και τα υποβρύχιά της την «ενεργειακή ασφάλεια» της Ε.Ε απέναντι στον «ολοκληρωτισμό». Και ταυτόχρονα, ΝΑΤΟ και ΕΕ πιέζουν την Ιρλανδία να εγκαταλείψει την ουδετερότητά της και να μπει κι αυτή στο ΝΑΤΟ για να ολοκληρωθεί ο έλεγχος της θαλάσσιας διαδρομής από τη Βαλτική μέχρι τον Ατλαντικό.
Η κυβέρνηση της ΝΔ έχει δηλώσει εξαρχής ότι θέλει να κάνει την Ελλάδα «κόμβο» για τις εναλλακτικές οδούς του φυσικού αερίου, του υγροποιημένου (LNG) καταρχήν, και γιατί όχι στην πορεία να νεκραναστήσει τα σχέδια για τους υποθαλάσσιους αγωγούς που είχαν μπει στο ράφι. Στο όνομα αυτού του σκοπού βαθαίνει την εμπλοκή της στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία. Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει μετατραπεί σε «κόμβο» του αμερικάνικου ανεφοδιασμού της ουκρανικής κυβέρνησης.
Και ταυτόχρονα η ελληνική κυβέρνηση γιγαντώνει τους πολεμικούς εξοπλισμούς στην κόντρα με την τουρκική για τον έλεγχο των διαδρομών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου στην περιοχή. Είναι ένα παιχνίδι με τη φωτιά που το πληρώνουν οι εργαζόμενοι και η νεολαία και στις δυο μεριές του Αιγαίου. Και είναι μια ωρολογιακή βόμβα για το περιβάλλον στο Αιγαίο.
Ακόμα και πυρηνικά στις πλάτες των Ουκρανών;
Την περασμένη βδομάδα η ουκρανική κυβέρνηση ανακοίνωσε μια ακόμα επιτυχία της αντεπίθεσης του στρατού της στο Ντονμπάς. Την περικύκλωση και τελικά κατάληψη της κωμόπολης Λίμαν στο Ντονιέτσκ. Η κωμόπολη είναι σιδηροδρομικός κόμβος και κέντρο ανεφοδιασμού των ρωσικών δυνάμεων. Αρχικά οι εκτιμήσεις των στρατιωτικών αναλυτών μιλούσαν για 5,5 χιλιάδες εγκλωβισμένους Ρώσους στρατιώτες. Τελικά, το μεγαλύτερο μέρος των -πολύ λιγότερων- ρωσικών στρατευμάτων κατόρθωσε να απαγκιστρωθεί.
Αλλά πρόκειται για μια ακόμα ήττα την στιγμή που ο Πούτιν ανακοίνωνε πανηγυρικά την προσάρτηση στη Ρωσία των εδαφών που έχει καταλάβει ο ρωσικός στρατός στις δυο επαρχίες του Ντονμπάς, στην Χερσώνα και στη Ζαπορίζιε. Ξανά διαβάζουμε, στα ελληνικά και δυτικά ΜΜΕ, για τον πόλεμο που χάνει η Ρωσία. Η Ρωσία μπορεί να χάνει, αλλά δεν παραιτείται. Ένας λόγος που το Λίμαν εγκαταλείφθηκε, είναι ότι η ρωσική ηγεσία επέλεξε να μην το ενισχύσει αποσπώντας μονάδες από το μέτωπο της Χερσώνας, εκεί που η ουκρανική αντεπίθεση συνεχίζει να είναι κολλημένη.
Όμως, όποια και αν είναι η συνέχεια στο πεδίο των μαχών, το σίγουρο είναι ότι οι ιμπεριαλιστές και των δυο πλευρών κλιμακώνουν την σύγκρουσή τους σε ακραία επικίνδυνο βαθμό. Ο Πούτιν στην ομιλία που έκανε στις 21 Σεπτέμβρη είχε πει ότι η Ρωσία θα «χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα» εννοώντας και τα πυρηνικά όπλα. «Δεν είναι μπλόφα» συμπλήρωσε.
Ανατριχιαστικό
Αρχικά η απάντηση από την άλλη μεριά ήταν ότι αυτές οι απειλές είναι όντως μπλόφα. Αλλά μέρα τη μέρα ο τόνος αλλάζει, αρχικά στα «έγκυρα» ΜΜΕ. Αυτό που δεν μπορεί να πει το αμερικάνικο Πεντάγωνο το λέει η Wall Street Journal. Και αυτό που έχει να πει είναι ανατριχιαστικό:
«Πολλοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες αμφιβάλλουν ότι ακόμη και τα πυρηνικά όπλα θα άλλαζαν την τύχη της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης. Τα τακτικά ή χαμηλής απόδοσης πυρηνικά όπλα δεν είναι απαραίτητα πιο αποτελεσματικά κατά στρατιωτικών στόχων από ό,τι η συμβατική δύναμη πυρός. Η Ουκρανία, η οποία μάχεται για την επιβίωσή της ως έθνος και ανεξάρτητη χώρα, θεωρείται ευρέως ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να παραδοθεί στον κ. Πούτιν ακόμη και αν διέταζε πυρηνική επίθεση στις πόλεις της». (WSJ 1/10).
Με άλλα λόγια δεν τρέχει και τίποτα αν πέσουν μερικά «χαμηλής απόδοσης» πυρηνικά.
Κι αυτά που δεν μπορεί να πει ο Πούτιν τα λέει ο Καντίροφ, ο περιβόητος «ισχυρός άνδρας» της Τσετσενίας που έφερε την πολιτοφυλακή του να εκκαθαρίσει μεταξύ άλλων και την Μαριούπολη, ο οποίος κάλεσε την ρωσική κυβέρνηση να κηρύξει στρατιωτικό νόμο στις συνοριακές επαρχίες και να ρίξει τουλάχιστον μια «τακτική» πυρηνική κεφαλή.
Εν τω μεταξύ η επιστράτευση που κάνει η ρωσική κυβέρνηση έρχεται αντιμέτωπη με μαζική αντίσταση. Η κύρια μορφή της είναι το φευγιό σε γειτονικές χώρες. Το Καζακστάν ανακοίνωσε ότι από τις 21 Σεπτέμβρη 100 χιλιάδες Ρώσοι έχουν περάσει τα σύνορά του. Δεκάδες χιλιάδες έχουν διασχίσει τα σύνορα της Φινλανδίας και της Γεωργίας. Αυτός ο κόσμος δεν είναι «πράκτορες του εχθρού». Είναι νέοι που δεν θέλουν να γίνουν κρέας για τα κανόνια σε έναν άδικο πόλεμο.
Δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από τους Δυτικούς ιμπεριαλιστές που τους επαινούν υποκριτικά, ενώ δηλώνουν ότι δεν έχουν πρόβλημα για ένα μικρό ένδοξο πυρηνικό πόλεμο στην Ουκρανία. Οι σύμμαχοί τους είμαστε εμείς, το εργατικό κίνημα εδώ που παλεύει ενάντια στις δικές «μας» άρχουσες τάξεις και τους τυχοδιωκτισμούς τους.