Αντιφασιστικό και αντιρατσιστικό κίνημα
Με τη δύναμη της εργατικής τάξης: Ενωμένοι/ες ενάντια σε σεξισμό και ρατσισμό

Το πάνελ της συζήτησης “Πάλη ενάντια στο σεξισμό και το ρατσισμό”. Από αριστερά: Φ. Φραγκισκάτου, Κ. Τορπουζίδης, Α. Αδαμίδη, Β. Χατζηνικολάου, Α. Στάμου. Φωτό: Σ. Μιχαηλίδης

Τη σχέση ρατσιστικών και σεξιστικών επιθέσεων και την απάντηση που χρειάζεται να πάρουν ενωμένα από το αντιρατσιστικό-αντιφασιστικό, εργατικό, γυναικείο, ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα, ανέδειξε στη φετινή Διεθνή Συνάντηση και Πανελλαδική Συνέλευση της ΚΕΕΡΦΑ η συζήτηση “Πάλη ενάντια στο σεξισμό και το ρατσισμό”. Τη συζήτηση άνοιξαν ο Κώστας Τορπουζίδης από την ΚΕΕΡΦΑ Θεσσαλονίκης, η Φάιη Φραγκισκάτου, εργαζόμενη στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση και μέλος του απερχόμενου ΣΕΜ Αθήνας, η Άννα Στάμου, από τη Μουσουλμανική Ένωση Ελλάδας και ο Βαγγέλης Χατζηνικολάου, μέλος των Proud Seniors Greece, ενώ ακολούθησε πλούσια συζήτηση.

Από τις μεγάλες μάχες του κινήματος διεθνώς και στην Ελλάδα, ξεκίνησε ο Κώστας Τορπουζίδης, αναφέροντας χαρακτηριστικά τα Pride των δεκάδων χιλιάδων διαδηλωτών, την απεργιακή ημέρα γυναικών στις 8 Μάρτη φέτος, τις μεγάλες πορείες σε όλη τη χώρα στον ένα χρόνο από τη δολοφονία του Ζακ και την καμπάνια για να καταδικαστούν οι δολοφόνοι του. “Από τη μεριά μας επιμένουμε ότι ο ρατσισμός και ο σεξισμός δεν είναι θέμα λάθος ιδεών, διαπροσωπικό, αλλά συστημικό: εξυπηρετεί τις άρχουσες τάξεις και τα κράτη τους”, είπε στη συνέχεια, αναδεικνύοντας τις ταξικές αιτίες των επιθέσεων και την ανάγκη της κοινής πάλης όλων των κομματιών του κινήματος εναντίον τους.

Κεντρικός ρόλος

Μίλησε επίσης για τον κεντρικό ρόλο της εργατικής τάξης. “Η ΚΕΕΡΦΑ στηρίζει όλες αυτές τις αντιστάσεις με ένα βασικό προσανατολισμό, ότι η οργανωμένη εργατική τάξη έχει και τη δύναμη και το συμφέρον να τις παλέψει και έχει κάνει και τα βήματα σε αυτή την κατεύθυνση... Μέσα στα κινήματα οι άνθρωποι αλλάζουν ιδέες και συμπεριφορές. Η ρώσικη και η γερμανική επανάσταση που άνοιξαν αυτά τα θέματα, το κίνημα της Αντίστασης που έδωσε τη δυνατότητα της ψήφου στις γυναίκες, το '68 και το Πολυτεχνείο που έφεραν μεγάλες αλλαγές στη ζωή όλων των κομματιών του κινήματος, δείχνουν πώς γίνονται οι ανατροπές. Η εργατική τάξη έχει όλες τις ταυτότητες όπως και την κοινή εμπειρία ότι το σύστημα αρνείται τις ανάγκες μας και γι' αυτό χρειάζεται να το παλέψουμε ενωμένοι”.

Η Φαίη Φραγκισκάτου, κατέθεσε την εμπειρία της ως εργαζόμενη επί δεκαεπτά χρόνια στις μεταναστευτικές υπηρεσίες του κράτους και τις επιτροπές ασύλου, καθώς και ως μέλος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών του δήμου Αθηναίων για ένα χρόνο. “Το ελληνικό δημόσιο δεν έχει σχεδιαστεί για να καλύπτει τις ανάγες των ανθρώπων”, είπε, εξηγώντας ότι η αντιμετώπισή του προς τους μετανάστες είναι από διαδικαστική μέχρι εξώφθαλμα ρατσιστική με παράδειγμα τον τελευταίο -επί ΣΥΡΙΖΑ- νόμο για την ιθαγένεια που είχε διαφημιστεί ως αυτός που θα έλυνε το ζήτημα. “Η αναμονή για ένα παιδί που έχει πάει εννιά χρόνια σχολείο ή έχει γεννηθεί στην Ελλάδα και έχει πάει έξι χρόνια σχολείο, είναι στην Αθήνα στα δυόμιση χρόνια”, είπε. Απέναντι στο θεσμικό ρατσισμό, τόνισε, “ακόμα και ο πιο προοδευτικός υπάλληλος, ο οργανωμένος στο σωματείο του, που προσπαθεί να βρει κοινή γλώσσα με το μετανάστη και να δώσει λύσεις, είναι πολύ μόνος του”.

Αναφέρθηκε επίσης στις τελευταίες αλλαγές στα ΣΕΜ: “Το άρθρο 79 στο νόμο του Κλεισθένη -που έγινε επί ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά η νέα ηγεσία του Δήμου Αθηναίων τρίβει τα χέρια της- αλλάζει την πολυσυλλεκτική σύνθεση του ΣΕΜ σε έξι δημοτικούς συμβούλους και πέντε εκπροσώπους τριτοβάθμιων σωματείων μεταναστών. Ποιοι έχουν τριτοβάθμια σωματεία; Μόνο το Φόρουμ Προσφύγων, το Φόρουμ Μεταναστών και η Ομοσπονδία Αλβανών. Όλοι οι υπόλοιποι δεν μπορούν να εκπροσωπηθούν. Και βέβαια, μέσα εκεί, αν θελήσει ο δήμαρχος να πάει κατά σειρά ψήφων, θα είναι και κάποιοι που δικάζονται ως εγκληματική οργάνωση”. Και συμπλήρωσε ότι “στο προσφυγικό τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, η θέση των αιτούντων άσυλο είναι ακόμα πιο ευάλωτη, ως σχεδόν αόρατη”. Μοναδική λύση, είπε, είναι η “οργάνωση των μεταναστών στους συλλόγους και τις κοινότητές τους, σε συμμαχία με αντιρατσιστικές-αντιφασιστικές συλλογικότητες” και όχι με διαμεσολαβητές, δικηγόρους ή συνδιαλλαγή με αυτό το αντιμεταναστευτικό σύστημα.

Στο θεσμικό ρατσισμό αναφέρθηκε και η Άννα Στάμου, που συμμετέχει στο ΣΕΜ Πειραιά. “Αυτή είναι η ρίζα του προβλήματος”, είπε. “Έχει δουλευτεί πολλά χρόνια από τα ΜΜΕ και τις κυβερνήσεις. Σήμερα ξαναγυρίζουμε στο όρο «λαθρομετανάστης», πρώην βουλευτές της ΧΑ λένε στο δικαστήριο ότι η θέση τους για τους μετανάστες είναι ίδια με της ΝΔ”. Εξήγησε πώς αυτό παίρνει σάρκα και οστά προς τις μουσουλμάνες που φοράνε μαντήλα, προς τους πρόσφυγες που ζουν στις Μόριες μέσα στα σκουπίδια και τις λάσπες και χωρίς σχολεία για τα παιδιά τους, την ίδια ώρα που ένας ολόκληρος κρατικός μηχανισμός αλλά και ΜΚΟ διαχειρίζονται τα χρήματα που προορίζονταν για αυτούς. “Το σύστημα και οι πολιτικές τους έχουν αποτύχει”, συνέχισε, “Πρέπει να πάρουμε θέση. Η κανονικότητά τους είναι ρατσιστική. Πρέπει το κίνημα να το αναγνωρίζει και να το δείχνει στην κοινωνία, να βοηθά τους ανθρώπους να το καταλαβαίνουν και να αντιδρούν”.

Στις αμέτρητες διακρίσεις που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, στάθηκε ο Βαγγέλης Χατζηνικολάου, δίνοντας έμφαση στο πώς αυτές ανοίγουν το δρόμο στις δολοφονίες: “Έχουμε 2.982 τρανς θύματα από το 2008 έως το 2018. 171 στη Βραζιλία, 56 στο Μεξικό, 25 στις ΗΠΑ, 124 στη Κολομβία, 116 στη Βενεζουέλα, 64 στην Ινδία, 44 στο Πακιστάν. Στη γειτονιά μας πρώτη είναι η Τουρκία με 44, ακολουθεί η Ιταλία με 32, ενώ στη Γαλλία έχουν γίνει 6 αγριότατες δολοφονίες. Ανάμεσά τους, το 62% ήταν εργάτες και εργάτριες του σεξ. Αυτά είναι μόνο τα καταγεγραμμένα, τα επίσημα στοιχεία και είναι, στην καλύτερη περίπτωση, το 1/3 των πραγματικών”.

Όπως όλοι οι ομιλητές έκλεισε με την οργάνωση του αγώνα: “Από την πλευρά μας δεν σιωπούμε, δεν υιοθετούμε παθητική στάση, μιλάμε ανοιχτά και αναλαμβάνουμε δράση. Η ΚΕΕΡΦΑ υπήρξε πάντα συνοδοιπόρος στους αγώνες του ΛΟΑΤΚΙ κινήματος, πάντα δίπλα στις διεκδικήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι το φετινό Pride ήταν το μεγαλύτερο στην ιστορία και το πλέον πολιτικοποιημένο, αυτό οφείλεται στην παρουσία της. Ήταν κοντά μας από την πρώτη στιγμή όταν δολοφονήθηκε ο φίλος και συναγωνιστής Ζακ και μαζί μας πριν μερικές μέρες όταν έκλεισε ένας χρόνος από τη δολοφονία του”.

Δυο διακρίσεις, ένας στόχος

“Η κυρίαρχη τάξη και η κυβέρνηση της ΝΔ χρησιμοποιούν και τις δύο διακρίσεις για τον ίδιο στόχο”, είπε στη συζήτηση η Μαρία Στύλλου. “Αυτή τη στιγμή στο νέο προϋπολογισμό λιτότητας, περικοπών και ιδιωτικοποιήσεων, ξαφνικά η κυβέρνηση θυμάται ότι οι γυναίκες κάτω των 30 που γεννάνε θα παίρνουν επίδομα 2.000 ευρώ. Είναι η πιο σεξιστική και ρατσιστική επίθεση στην εργατική τάξη συνολικά. Γιατί μιλά φυσικά μόνο για τις ελληνίδες και γιατί βλέπουν τις νέες γυναίκες σαν παιδομηχανές. Αυτός ο συνδυασμός μπαίνει παντού. Πάντα η άρχουσα τάξη χρησιμοποιεί και τα δύο.

Το 2003, όταν βρισκόταν σε εξέλιξη ο πόλεμος στο Ιράκ, ο Σιράκ είπε ότι το πρόβλημα είναι οι γυναίκες με την μαντήλα και δημιούργησε σχίσμα στο αντιπολεμικό κίνημα. Γυναίκες από το φεμινιστικό κίνημα πήραν το μέρος του. Διαιρούν αυτά τα πράγματα, διαιρούν τη δύναμή μας. Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, απέναντι στις Σουφραζέτες που πάλευαν για το δικαίωμα ψήφου, τι έκανε η κυρίαρχη τάξη; Είπε όχι ψήφο στις μαύρες, είναι κατώτερες, να εξαιρεθούν. Και ξαφνικά στις ΗΠΑ, σε ένα από τα πιο δυνατά κινήματα για την απελευθέρωση, μπήκε το θέμα του ρατσισμού. Αυτά πρέπει να τα παλέψουμε συλλογικά, γι' αυτό ο ρόλος των συνδικάτων είναι κρίσιμος, γι' αυτό είναι η δύναμή μας, γι' αυτό έχει σημασία το εργάτες ενωμένοι, ποτέ νικημένοι”.

“Είναι πολύ σημαντικό ότι μπαίνει το θέμα του θεσμικού ρατσισμού, όπως και του σεξισμού”, είπε η Σοφία, εκπαιδευτικός προσφύγων. “Δεν πρόκειται για μεμονωμένη επιθετικότητα ατόμων απέναντι σε άλλους, αλλά δομική επίθεση στο φύλο, τη σεξουαλική έκφραση, τα χαρακτηριστικά ανθρώπων... Πρόκειται για αισχρούς τρόπους στιγματισμού, ειδικά από τη σημερινή πολύ «παντελονάτη» κυβέρνηση που έχει σα κύριο χαρακτηριστικό τη «ματσίλα». Δεν υπερασπίζομαι το προηγούμενο καθεστώς, υπάρχει ένα συνεχές στο φάσμα της εξουσίας, αλλά στην προκειμένη συμβαίνει τόσο απροκάλυπτα που φτάνει να οπλίζει τα χέρια φασιστών”.

“Οι ρατσιστικές επιθέσεις δεν είναι κάτι καινούργιο στην Ελλάδα ούτε βέβαια με κυβέρνηση ΝΔ”, είπε ο Λέανδρος Μπόλαρης, θυμίζοντας ότι ο όρος “λαθρομετανάστης” θεσμοθετήθηκε το '91 επί κυβέρνησης μπαμπά Μητσοτάκη ενάντια στους Αλβανούς μετανάστες. Αφού περιέγραψε τους σκληρούς αγώνες που δόθηκαν τότε για να γίνουν οι Αλβανοί μετανάστες δεκτοί στα συνδικάτα -κάτι καθόλου αυτονόητο ακόμα και στην αριστερά- και έτσι να μπορέσουν να παλέψουν για νομιμοποίηση και δικαιώματα, τόνισε ότι “η εμπειρία του κινήματος στην Ελλάδα είναι μεγάλη, έχει κατακτήσεις, όχι μόνιμες, αλλά με τη συλλογική μνήμη για να παλέψει”.

Ένα παράδειγμα από τη μάχη των εργαζόμενων στα νοσοκομεία ενάντια στα ρατσιστικά μέτρα της κυβέρνησης, έφερε ο Χάρης Παπαδόπουλος, μιλώντας για το Συγγρού όπου γιατροί και εργαζόμενοι απέτρεψαν απόπειρα διευθυντικού στελέχους να διώξει μετανάστες που δεν είχαν ΑΜΚΑ. Ενώ η Χρύσα Δουζένη επισήμανε ότι χρειάζεται μεγάλος αγώνας στα σχολεία, σε συνεργασία με τοπικές συλλογικότητες, ενώσεις γονέων, συλλόγους δασκάλων και καθηγητών ώστε να μην βρίσκουν έδαφος οι ρατσιστικές και σεξιστικές ιδέες.