Εργατικό κίνημα
10 χρόνια από τη μάχη του Μετρό: Σταθμός εργατικής αντίστασης

21/1/2013, Συγκέντρωση αλληλεγγύης στους απεργούς στο κατειλημμένο αμαξοστάσιο των Σεπολίων

Αντώνης Σταματόπουλος
“Το πήγαμε μέχρι τέρμα”

Με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από την απεργία διαρκείας στο Μετρό, ο τότε πρόεδρος του ΣΕΛΜΑ, του σωματείου εργαζομένων στο Μετρό, Αντώνης Σταματόπουλος μίλησε στην Εργατική Αλληλεγγύη και στον Στέλιο Μιχαηλίδη.

«Οι απεργίες είχαν το σωματείο μας το ΣΕΛΜΑ μπροστά. Ήδη από το 2010 όταν βγήκε ο Γιώργος Παπανδρέου από το Καστελόριζο κι ανακοίνωσε ότι μπαίνουμε στο ΔΝΤ και τα μνημόνια, ξεκινήσαμε αγώνα. Μέχρι τότε το σωματείο τασσόταν με τη διοίκηση. Δεν είχε βγει σε απεργίες ποτέ. Άλλαξε τότε η πλειοψηφία μέσα στο ΣΕΛΜΑ και το σωματείο κινήθηκε σε ταξική κατεύθυνση. Οι επιθέσεις ήταν άμεσες. Διώξανε 250 άτομα. Βγήκαμε κι εμείς απευθείας στον αγώνα. 

Πριν δηλαδή τη μεγάλη απεργία τον Γενάρη του 2013, ήμασταν ήδη σε μάχη και σε κινητοποιήσεις. Τουλάχιστον 80 απεργίες είχαμε κάνει μέσα σε δυο χρόνια. Όλες τις είχαν βγάλει τα δικαστήρια παράνομες και καταχρηστικές. Κάθε φορά δεχόμασταν πιέσεις του τύπου «σπάσε την απεργία αλλιώς θα απολύσω άλλα δυο άτομα». Καμία απεργία δεν έσπασε. Και κάναμε κι άλλα. Καταλήψεις στα γραφεία της διοίκησης, συγκεντρώσεις, δεχόμασταν επιθέσεις και ξυλοδαρμούς από τα ΜΑΤ. Τα βλέπατε, γιατί η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήταν πάντα δίπλα μας.  

Απεργία διαρκείας

Τον Γενάρη λοιπόν του 2013 ήταν η περίοδος που θέλανε να καταργήσουν τις συλλογικές συμβάσεις με την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου, που εμείς αντιστεκόμασταν, ενώ ταυτόχρονα διεκδικούσαμε και την επιστροφή των απολυμένων. Ήταν τότε που αποφασίσαμε να κατέβουμε σε απεργία διαρκείας. Είχε προηγηθεί μια πολυήμερη κατάληψη στον πύργο ελέγχου. Θυμάμαι ότι έκανα 10 μέρες να πάω σπίτι. Και ενώ ήμασταν σε αυτή τη διαδικασία μας είπε η διοίκηση για την επίθεση στη ΣΣΕ, κάναμε γενική συνέλευση και ξεκινήσαμε απεργία. Και πάλι από τη δεύτερη μέρα δεχόμασταν εκβιασμούς από πασοκοδεξιούς συνδικαλιστές -τότε ήταν σε συγκυβέρνηση- να σπάσουμε την απεργία και μάλιστα μας λέγανε ονόματα συναδέλφων που θα απολύσουν. Και ξύλο είχαμε φάει ακόμα. Κρατήσαμε χάρη στην αλληλεγγύη του κόσμου. Τα παιδιά της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ήταν εκεί. Οι συνάδελφοι κι αυτά τα παιδιά ήταν που έδωσαν τον αγώνα κι όχι κάποιοι παράγοντες που έρχονταν για τις φωτογραφίες. Κάθε πρωί στο αμαξοστάσιο στα Σεπόλια μαζευόμασταν και λέγαμε “συνεχίζουμε”. 

Την 8η μέρα η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη αποφάσισε την επιστράτευσή μας. Έγινε χαμός. Στο αμαξοστάσιο στα Σεπόλια μαζεύτηκαν χιλιάδες κόσμος. Τα ξημερώματα της επόμενης μέρας η αστυνομία εισέβαλε στο αμαξοστάσιο. Η διοίκηση μού έκανε προσωπική μήνυση για κακούργημα, επειδή δεν πήρα τις απεργίες πίσω. Ακόμα έχω δικαστήρια για τις απεργίες που κάναμε. Το ΣΕΛΜΑ έκανε τον αγώνα του. Το πήγαμε μέχρι τέρμα. Υπάρχουν ευθύνες στους πασοκοδεξιούς συνδικαλιστές από σωματεία κι ομοσπονδίες που εκείνη τη στιγμή δεν κλιμάκωσαν για να μην περάσει η επιστράτευση. 

Η απεργία τον Γενάρη του 2013 μπορεί να έληξε με την επιστράτευσή μας αλλά συνεχίσαμε τον αγώνα. Ανάψαμε τη φωτιά στην αρχή εκείνης της χρονιάς. Και μετά ήρθαν οι επόμενες. Και όποια φωτιά άναβε εμείς ήμασταν εκεί. Στον αγώνα της ΕΡΤ, στα μπλόκα των αγροτών. 

Η συμπαράσταση που λάβαμε ήταν το πιο σημαντικό. Παρά τα όσα λέγανε τα κανάλια για την ταλαιπωρία του κόσμου, στην πραγματικότητα ο κόσμος μας συμπαραστάθηκε. Το βλέπαμε και την ίδια τη μέρα της επιστράτευσης αλλά και στο δρόμο όταν περπατάγαμε ή στις διαδηλώσεις το επόμενο διάστημα. Ξέρανε όλοι ότι ο αγώνας μας ήταν τίμιος και δίκαιος».


«Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κατεστάλη!». Με αυτόν τον τίτλο κυκλοφορούσε η δεξιοφυλλάδα Δημοκρατία (που εκπροσωπούσε τη γραμμή του πρωθυπουργού Σαμαρά) στις 26 Ιανουαρίου 2013. Μια μέρα πριν, η κυβέρνηση είχε επιστρατεύσει τους εργάτες του Μετρό της Αθήνας που βρίσκονταν σε απεργία διαρκείας και είχε στείλει τα ΜΑΤ να καταλάβουν το αμαξοστάσιο των Σεπολίων.

Ο πανηγυρισμός της “Δημοκρατίας” εξέφραζε την τρομάρα που είχε προκαλέσει στην κυβέρνηση η απεργία διαρκείας στο Μετρό, η συμπαράσταση του κόσμου προς τους απεργούς και η επιρροή της επαναστατικής αριστεράς σε μεγάλα και κομβικά κομμάτια της εργατικής τάξης. Αλλά και την απατηλή ανακούφιση που ένιωθε θεωρώντας ότι ξεμπέρδεψε με τις αποφασιστικές συγκρούσεις των εργαζομένων.

Η απεργία είχε ξεσπάσει στις 17 Γενάρη με αφορμή την επίθεση της κυβέρνησης στη Συλλογική Σύμβαση των εργαζομένων. Άμεσα μετατράπηκε σε διαρκείας, σηματοδοτώντας μια νέα περίοδο στην κόντρα των εργαζομένων με τις μνημονιακές επιθέσεις. Είχε προηγηθεί η διετία 2010-2012, όταν οι δεκάδες Πανεργατικές Απεργίες πλημμύριζαν τους δρόμους και είχαν γκρεμίσει ήδη τις  κυβερνήσεις του Γιώργου Παπανδρέου και του Παπαδήμου. Για να εξασφαλιστεί η συνέχεια της εφαρμογής των μνημονίων το καλοκαίρι του 2012 συγκροτήθηκε συγκυβέρνηση που ξεκίναγε από τη Νέα Δημοκρατία του Σαμαρά, με σύμμαχο το τσακισμένο ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου κι έφτανε μέχρι τη Δημοκρατική Αριστερά του Κουβέλη που μόλις δυο χρόνια πριν είχε διασπαστεί από τον Συνασπισμό/

ΣΥΡΙΖΑ. Η άρχουσα τάξη θεωρούσε ότι είχε βρει την απαιτούμενη «ευρεία συναίνεση» που θα έβαζε τέλος στην ταραχώδη διετία που προηγήθηκε. Η απεργία διαρκείας του Μετρό τσάκισε αυτές τις αυταπάτες. 

Οι ακινητοποιημένοι συρμοί παρέλυσαν την Αθήνα για περισσότερο από μια εβδομάδα. Η κυβέρνηση και τα κανάλια από την πρώτη στιγμή άρχισαν να εκτοξεύουν τόνους λάσπης νυχθημερόν για τους απεργούς που ταλαιπωρούν τον κόσμο της Αθήνας. Κι όμως, οι απεργοί δέχονταν καθημερινά την αλληλεγγύη του κόσμου στο αμαξοστάσιο των Σεπολίων που είχαν μετατρέψει σε κέντρο της απεργίας. Συντρόφισσες και σύντροφοι της Εργατικής Αλληλεγγύης, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, εργαζόμενοι που συσπειρώνονται στη Συνάντηση Εργατικής Αντίστασης βρίσκονταν σταθερά στο πλευρό των απεργών. Όταν την 5η μέρα κήρυξαν παράνομη και καταχρηστική την απεργία, εκατοντάδες συνδικαλιστές κι εργαζόμενοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα συντονισμού που απήυθηνε το σωματείο του Μετρό. Από την επόμενη μέρα -και περιμένοντας τις κινήσεις της κυβέρνησης μετά τη δικαστική απόφαση- οι περιφρουρήσεις μάζευαν πλήθος απεργών κι αλληλέγγυων. 

Το μεσημέρι της Πέμπτης 24/1 κι ενώ έχει προηγηθεί άλλο ένα πρωινό με μαζική περιφρούρηση, η κυβέρνηση πανικόβλητη, μέσω του υπουργού Χατζηδάκη, διατάζει την επιστράτευση των απεργών. Η ανακοίνωση βρίσκει τους εργαζόμενους των λεωφορείων να πραγματοποιούν συνέλευση στο Τιτάνια. Αμέσως ψηφίζουν απεργία, διακόπτουν τη συνέλευση και σπεύδουν στα Σεπόλια. 

Απεργία συμπαράστασης

Το ίδιο και οι εργαζόμενοι στις υπόλοιπες συγκοινωνίες που αποσύρουν τα οχήματα από τους δρόμους και κατεβαίνουν σε απεργία συμπαράστασης. Μέσα στις επόμενες ώρες, το αμαξοστάσιο των Σεπολίων, γεμίζει με χιλιάδες συμπαραστάτες. Οι ανακοινώσεις για απεργίες συμπαράστασης έρχονται η μία μετά την άλλη. Η αυτοπεποίθηση των απεργών αποτυπώνεται γλαφυρά στα λόγια του αντιπρόεδρου του ΣΕΛΜΑ, Σπύρου Ρεβύθη: «Η κυβέρνηση σήμερα νομίζει ότι μας τρόμαξε, αλλά δεν κατάλαβε ότι μόλις ξεκίνησε ένα μεγάλο γλέντι. Κατά την άποψή μου σήμερα είναι γιορτή για όλους τους εργαζόμενους. Πρέπει να είμαστε ακόμα πιο δυνατοί. Το πάρτι άρχισε, συνάδελφοι! ΦΑΤΕ ΤΟΥΣ!». 

Η Εργατική Αλληλεγγύη εκείνης της εβδομάδας περιγράφει: «Μέχρι το βράδυ, στο αμαξοστάσιο επικρατεί το αδιαχώρητο. Συμπαραστάτες συνεχίζουν να έρχονται μέχρι αργά. Οδηγοί φορτηγών κλείνουν την Λεωφόρο Κηφισού με τις νταλίκες τους, εκφράζοντας τη συμπαράστασή τους. Κορναρίσματα ακούγονται διαρκώς από την εθνική, ως σινιάλα συμπαράστασης του κόσμου που περνάει με το αυτοκίνητό του. Παρούσα και η αριστερά στο σύνολό της. Η κυβέρνηση βλέποντας ότι η επιστράτευση, αντί να καταστείλει την απεργία, την μετατρέπει σε κίνημα, με κέντρο το Μετρό, προβαίνει σε ακόμα μια κίνηση πανικού. Τα ξημερώματα της Παρασκευής 25/1, διμοιρίες των ΜΑΤ και των ΕΚΑΜ, εισβάλλουν στο αμαξοστάσιο, κι αποκλείουν όλη τη γύρω περιοχή». 

Ακόμα και με το αμαξοστάσιο κατειλημμένο από τα ΜΑΤ, εργάτες από τις συγκοινωνίες και δεκάδες άλλους χώρους συνέχισαν να συγκεντρώνονται την επόμενη ημέρα στο φραγμό που είχε τοποθετήσει η αστυνομία. Συνδικάτα κι ομοσπονδίες κήρυξαν πανεργατική απεργία από τα κάτω, λίγες ημέρες μετά. Στην κεφαλή βάδισαν οι εργαζόμενοι του Μετρό φορώντας μπλουζάκια που έγραφαν «Επιστρατευμένος». Για καιρό αυτά τα μπλουζάκια θα αποτελούσαν τη στολή εργασίας τους για να θυμίζουν τη μεγάλη απεργία. 

Η κυβέρνηση και τα φερέφωνά της πανηγύριζαν την καταστολή της απεργίας. «Με τη συνταγή του Μετρό απέναντι στις συντεχνίες» είχε πρωτοσέλιδο η Καθημερινή. «Πυγμή και σταθερότητα θέλουν οι πολίτες» έλεγε Το Βήμα. Νόμιζαν ότι είχαν ξεμπερδέψει. Αλλά οι απεργοί του Μετρό είχαν βάλει τη σπίθα που οι συνάδελφοί τους στην ΕΡΤ θα την μετέτρεπαν σε πυρκαγιά λίγους μήνες αργότερα ξεκινώντας την κατάληψη και την αυτοδιαχείριση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα. Και μαζί με τις καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών, τους εκπαιδευτικούς, τους σχολικούς φύλακες, τους εργάτες των Τσιμέντων και της Κόκα Κόλα, τους διοικητικούς των πανεπιστημίων και πολλούς ακόμα κλάδους, θα έφταναν μέχρι την ανατροπή της κυβένρησης των σαμαροβενιζέλων.

Στέλιος Μιχαηλίδης