20 χρόνια πριν, το Σεπτέμβρη του 2001, οι ΗΠΑ ξεκινούσαν έναν πόλεμο για να ανατρέψουν το καθεστώς των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Στις 31 Αυγούστου του 2021, οι ΗΠΑ παρέδωσαν επίσημα τον έλεγχο της χώρας στους Ταλιμπάν. Πρόκειται για το απόλυτο ιμπεριαλιστικό φιάσκο, και οι επιπτώσεις του ήδη συγκλονίζουν βαθιά το αμερικάνικο κατεστημένο.
Το αεροδρόμιο της Καμπούλ, το μόνο σημείο της χώρας όπου είχε μείνει αμερικάνικη στρατιωτική παρουσία πέρασε στα χέρια των Ταλιμπάν, την ώρα που το τελευταίο αεροσκάφος έπαιρνε μαζί του και τον Αμερικανό πρέσβη. Οι ένοπλες ομάδες των Ταλιμπάν ανακατέλαβαν το χώρο με πανηγυρικούς πυροβολισμούς. Εκπρόσωπός τους είπε θριαμβευτικά: “ο τελευταίος Αμερικάνος στρατιώτης εγκατέλειψε το Αφγανιστάν. Η χώρα μας κέρδισε την πλήρη ανεξαρτησία της”.
Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ πίεζαν μέχρι και την τελευταία στιγμή τους Αμερικάνους να παρατείνουν την παρουσία τους γιατί δεν προλάβαιναν να κάνουν όλες τις πτήσεις που είχαν προγραμματισμένες. Σύμφωνα με γερμανικές εφημερίδες, από τις 100 χιλιάδες αιτήσεις διάσωσης και διαφυγής που είχε δεχτεί η γερμανική κυβέρνηση, τελικά πήρε στα αεροσκάφη της μόνο 5.000. Αντίστοιχη αποτυχία και για άλλους συμμάχους, όπως η Ελλάδα. Το αεροσκάφος που είχε στείλει η ελληνική κυβέρνηση στο Ισλαμαμπάντ του Πακιστάν “για τον απεγκλωβισμό 20 ατόμων ελληνικού ενδιαφέροντος”, τελικά γύρισε στην Αθήνα άδειο.
Όσο και να παραπονούνταν οι νατοϊκές κυβερνήσεις, ο πανικός έπνιγε τον Λευκό Οίκο. Η βομβιστική επίθεση στο αεροδρόμιο στις 26 Αυγούστου κόστισε τη ζωή σε 13 Αμερικάνους στρατιώτες. Ήταν οι πρώτοι Αμερικανοί που σκοτώθηκαν στο Αφγανιστάν από το Φλεβάρη του 2020. Γι’ αυτούς τουλάχιστον έκανε πως κλαίει ο Μπάιντεν στην τελευταία του δημόσια εμφάνιση. Δίπλα τους όμως είχαν σκοτωθεί τουλάχιστον 170 Αφγανοί άμαχοι. Εκατοντάδες ακόμη είχαν τραυματιστεί. Η επίσημη εξήγηση ήταν πως πρόκειται για επίθεση του “Ισλαμικού Κράτους - Χορασάν”, μιας ακραίας τζιχαντιστικής οργάνωσης που κατηγορεί τους Ταλιμπάν για συμβιβασμούς. Όμως, όλο και περισσότερες πληροφορίες δείχνουν πως πολλοί από τους αμάχους δεν έπεσαν θύματα της ίδιας της βομβιστικής επίθεσης, αλλά των πυρών που άνοιξαν οι Αμερικάνοι καθώς έβλεπαν να παγιδεύονται μέσα στο αεροδρόμιο. Και ποια ήταν η απάντηση της “υπερδύναμης” μετά την επίθεση; Να σκοτώσουν μια ολόκληρη οικογένεια αθώων, καθώς ισχυρίζονται ότι στόχευαν μέλη του Ισλαμικού Κράτους.
Η περιγραφή των Τάιμς του Λος Άντζελες δίνει την πραγματικότητα του διαρκούς τρόμου του να ζεις υπό αμερικάνικη κατοχή και υπό τη σκιά των αμερικάνικων βομβαρδιστικών. Ας κρατήσουμε τη μνήμη από αυτό το τελευταίο έγκλημα των ΗΠΑ απέναντι σε όσους ψάχνουν να βρουν “θετικά” στα 20 χρόνια κατοχής: “Μετά από μια μέρα στη δουλειά, ο Ζεμαρί Αχμαντί γυρνούσε στο σπίτι του σε μια εργατογειτονιά δυτικά του αεροδρομίου της Καμπούλ. Καθώς έφτανε να παρκάρει περίπου στις 4.30 το απόγευμα, πολλά παιδιά -τα δικά του, αλλά και ανίψια και άλλων συγγενών του- έτρεξαν και περικύκλωσαν το Τογιότα Κορόλα. Ο 12χρονος γιος του, Φαρζάντ, ρώτησε αν μπορεί να παρκάρει αυτός. Ο Αχμαντί δέχτηκε, έβαλε τον Φαρζάντ στη θέση του οδηγού και κάθησε στου συνοδηγού. Και ήταν τότε, λέει η οικογένεια, που ένας αμερικάνικος πύραυλος εκτοξεύτηκε από ένα ντρόουν, διέτρησε το αμάξι, χτύπησε το έδαφος από κάτω και εξερράγη. Σε μια στιγμή, δέκα άνθρωποι σκοτώθηκαν, ανάμεσά τους τουλάχιστον εφτά παιδιά. Ανάμεσα στους νεκρούς, ο 40χρονος Αχμαντί, που η οικογένειά του λέει πως δούλευε για μια φιλανθρωπική οργάνωση με έδρα την Καλιφόρνια, ο 25χρονος ανιψιός του που ετοίμαζε το γάμο του και πέντε παιδιά κάτω από 5 χρονών.”
Φεύγουν ηττημένοι
Έτσι φεύγουν οι ΗΠΑ, με τον τρόπο που πήγαν, με τον τρόπο που έδρασαν τα τελευταία 20 χρόνια. Δολοφονώντας αμάχους. Όμως φεύγουν και φεύγουν ηττημένες, και αυτή είναι η μεγάλη αλλαγή που σηματοδοτεί η 31η Αυγούστου.
Στηρίζονται ανοιχτά πλέον στους Ταλιμπάν για να διατηρηθεί η όποια τάξη στο Αφγανιστάν. Ο Ζαλμάι Χαλιλζάντ, πολυδιαφημισμένο στέλεχος της αμερικάνικης κατοχής, άρχισε να κοινοποιεί τα προπαγανδιστικά βίντεο των Ταλιμπάν και τις ανακοινώσεις των στελεχών τους, για να καθησυχάσει πως θα γίνουν σεβαστές οι συμφωνίες και μετά την αμερικάνικη αποχώρηση. Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ εξαρτώνται ακόμη περισσότερο πλέον από τους τοπικούς προστάτες και επίδοξους πάτρονες του νέου καθεστώτος που θα προκύψει στο Αφγανιστάν. Παρά τις ανακοινώσεις τους πριν από μόλις ένα μήνα, οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν εντελώς την πρεσβεία και λένε πως θα χρησιμοποιούν τους απεσταλμένους τους στην Ντόχα του Κατάρ ως ενδιάμεσους για οτιδήποτε έχει να κάνει με το Αφγανιστάν. Ο Υπουργός Εξωτερικών του Μπάιντεν κλείνει το μάτι στους Ταλιμπάν λέγοντάς τους ότι “χρειάζεστε νομιμοποίηση και διεθνή υποστήριξη. Το μήνυμά μας είναι ότι τη νομιμοποίηση και την υποστήριξη πρέπει να την αξίζεις”. Μάλιστα δεν παρέλειψε να απευθυνθεί στο Πεκίνο και να απαιτήσει από την κινέζικη κυβέρνηση να είναι αυστηρή με τους Ταλιμπάν. Ο Κινέζος ομόλογός του είπε πως “οι δυο χώρες μαζί, Κίνα και ΗΠΑ, θα κατευθύνουν θετικά” τη νέα κυβέρνηση και θα τη βοηθήσουν να σταθεροποιήσει τη χώρα.
Κυβέρνηση δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη από πλευράς Ταλιμπάν, αλλά όλοι όσοι διεκδικούν μερίδιο στη πίτα ήδη πιέζουν ο καθένας από τη μεριά του. Όροι της Κίνας, επίδειξη δύναμης του Πακιστάν, έλεγχο στο αεροδρόμιο ανακοινώνουν η Τουρκία με το Κατάρ. Στα δεξιά του αμερικάνικου κατεστημένου υπάρχουν φωνές που καλούν για νέες κυρώσεις, τιμωρία και αποκλεισμό στο καθεστώς των Ταλιμπάν. Οι σύμβουλοι του Μπάιντεν τους απαντάνε πως κάτι τέτοιο θα χάριζε κατευθείαν τους Ταλιμπάν στην Κίνα και τη Ρωσία που κάθε άλλο παρά έχουν αποσύρει τις πρεσβείες τους.
Οποιεσδήποτε επιπλέον κυρώσεις θα τις πληρώσουν οι πιο φτωχοί και πιο αδύναμοι στο Αφγανιστάν. Ήδη ο ΟΗΕ, πριν τις τελευταίες εξελίξεις, προειδοποιούσε πως 14 εκατομμύρια Αφγανοί πεινάνε και πως δεν υπάρχει στον ορίζοντα κάποια προοπτική ώστε να μην υπάρχουν υποσιτισμένα παιδιά στη χώρα. Η νέα κυβέρνηση δεν θα έχει πρόσβαση σε 9 δισεκατομμύρια αποθεματικά σε ξένο νόμισμα, μιας και τον έλεγχο τον έχουν Αμερικάνοι τραπεζίτες. Οι περισσότερες “δωρήτριες” χώρες, αλλά και το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν ήδη διακόψει τη χρηματοδότηση. Η διεθνής “βοήθεια” δεν είναι ασήμαντο ποσό, αντιστοιχεί σε 40% του ΑΕΠ τη χώρας. Το νόμισμα έχει πέσει 10% τις τελευταίες βδομάδες και υπάρχουν προβλέψεις για νέα σοκ. Το σαββατοκύριακο οι Ταλιμπάν επέβαλαν όριο 200 δολάρια τη βδομάδα στις αναλήψεις για να περιορίσουν τη φυγή κεφαλαίων.
Και, παρότι τα διεθνή ΜΜΕ θέλουν να παρουσιάσουν εκ των προτέρων, μια εικόνα απόλυτου ελέγχου των Ταλιμπάν, τις ίδιες μέρες που έπεφταν νεκροί στο αεροδρόμιο, καταγράφονταν διαδηλώσεις τραπεζοϋπάλληλων στην Καμπούλ, αλλά και άλλων εργαζόμενων που διεκδικούν να γυρίσουν στη δουλειά τους και να συνεχίσουν να πληρώνονται. Πολλοί βρίσκονται απλήρωτοι εδώ και μήνες. Κάποια από τα χρήματά τους δεν τα πήραν οι Ταλιμπάν, αλλά τα στελέχη της κατοχικής κυβέρνησης που έφυγαν τρέχοντας με όσα μετρητά μπόρεσαν να αρπάξουν για να βρουν καταφύγιο στις χώρες του Κόλπου.
Ε.Ε. Αμετανόητοι ιμπεριαλιστές
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ένωση το μόνο που έχει να πει για όλα αυτά είναι ότι θα κάνει το παν για να μην φτάσουν Αφγανοί πρόσφυγες μέχρι εδώ. Η ίδια ΕΕ που έστειλε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες πίσω στο Αφγανιστάν επειδή ήταν υποτίθεται “ασφαλής χώρα”, τώρα αρνείται να ανταποκριθεί ακόμη και στα στοιχεία που της δίνει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Μισό εκατομμύριο πρόσφυγες και προσφύγισσες αναμένονται μέχρι το τέλος του χρόνου να έχουν διαβεί τα σύνορα του Αφγανιστάν. Η ΕΕ ζητάει από το Ιράν και το Πακιστάν να περιορίσουν την “κινητικότητα”, δηλαδή να υψώσουν τείχη και να καταστείλουν τον κόσμο που ψάχνει ένα μέρος να ζήσει ειρηνικά, με ασφάλεια και με ψωμί. Ο ανεκδιήγητος “Υπουργός Εξωτερικών” της ΕΕ, Τζοζέπ Μπορέλ, είπε μάλιστα ότι το συμπέρασμα από την κρίση στο Αφγανιστάν είναι πως η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει τα σχέδιά της να φτιάξει ένα στρατό που θα μπορεί να παρεμβαίνει μόνος του και να βάζει τάξη όταν χρειάζεται. Αμετανόητοι ιμπεριαλιστές, που ακόμη κι όταν φεύγουν κυνηγημένοι, ονειρεύονται νέους πολέμους, και όταν βλέπουν πρόσφυγες σκέφτονται τείχη και βομβαρδισμούς. Το φάντασμα των 20 χρόνων των εγκλημάτων τους στο Αφγανιστάν θα τους κυνηγά μέχρι να τους διώξουμε από παντού.