Μαζικές διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία έχουν ξεσπάσει στην Ινδονησία εδώ και βδομάδες. Τα συνδικάτα έχουν καλέσει σε απεργίες και προαναγγέλλουν ότι το κίνημα θα έχει συνέχεια. Η αφορμή είναι η ξαφνική αύξηση στις τιμές των καυσίμων.
Η κυβέρνηση του Τζόκο Ουϊντόντο ανακοίνωσε πως δεν αντέχει άλλο να στηρίζει τις επιδοτήσεις στα καύσιμα, τόσο για τα οχήματα όσο και το αέριο που χρησιμοποιεί ο κόσμος για μαγείρεμα και θέρμανση. Η αύξηση των τιμών διεθνώς σημαίνει πως το τμήμα του προϋπολογισμού που πηγαίνει για να παραμένει σταθερή η τιμή μέσα στη χώρα έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Έτσι αποφάσισε να μειώσει την επιδότηση με τρόπο που προκλήθηκε 30% αύξηση για τους καταναλωτές. Ο Ουϊντόντο είχε υποσχεθεί ρητά ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς δεν θα υπήρχαν άλλες αυξήσεις, και τώρα είπε πως “προσπάθησε αλλά δεν μπορεί”.
Η κυβέρνηση δικαιολογήθηκε λέγοντας πως οι επιδοτήσεις στα καύσιμα έχουν προτεραιότητα να κοπούν έναντι άλλων επιδοτήσεων, γιατί από αυτές “επωφελούνται οι πλούσιοι” που έχουν αυτοκίνητα. Στην πραγματικότητα, από την τιμή των καυσίμων εξαρτάται η πλειοψηφία των φτωχών για το σπίτι τους. Ενώ και τα οχήματα αφορούν τους φτωχούς. Στις τεράστιες πόλεις της Ινδονησίας (η Τζακάρτα είναι η μεγαλύτερη πόλη της Νοτιοανατολικής Ασίας) χωρίς επαρκείς δημόσιες μεταφορές, ο κόσμος χρησιμοποιεί εκατομμύρια μικρές μοτοσικλέτες για τη μετακίνησή του και να τα βγάζει πέρα με τις δουλειές. Τις μέρες πριν από την αύξηση εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος πήγε και στάθηκε στις ουρές για να προλάβει να γεμίσει το ντεπόζιτο και να αγοράσει φιάλες.
Η κυβέρνηση τρέμει για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η αύξηση των τιμών. Το 1998, στον απόηχο της κρίσης της Νοτιοανατολικής Ασίας, ήταν η αύξηση των τιμών των καυσίμων που αποτέλεσε τη σπίθα της εξέγερσης που τελικά ανέτρεψε τη δικτατορία του Σουχάρτο. Η καταστολή τότε είχε κοστίζει τη ζωή σε πάνω από 1.200 ανθρώπους. Από τότε κι άλλες κυβερνήσεις θέλησαν να το κάνουν, αλλά δεν τα κατάφεραν. Οι τιμές κρατήθηκαν σε ένα από τα πιο χαμηλά επίπεδα παγκόσμια.
Την περασμένη βδομάδα, το προεδρικό μέγαρο περικυκλώθηκε από διαδηλωτές περισσότερες από μία φορές. Το φοιτητικό κίνημα μπήκε στην πρώτη γραμμή, η συμμετοχή όμως των συνδικάτων έδωσε ακόμη πιο σημαντικό βάρος στις κινητοποιήσεις. Στις επαρχίες η αστυνομία χτύπησε με δακρυγόνα και με αντλίες νερού. Το κίνημα δεν ξεκινάει από το μηδέν. Το 2020, η Ινδονησία ήταν από τις χώρες όπου έσπασαν με μαζικό τρόπο οι απαγορεύσεις των λοκντάουν, από τις κινητοποιήσεις που κάλεσαν τα συνδικάτα ενάντια σε ένα νόμο του Ουϊντόντο που έδινε πράσινο φως στις πολυεθνικές να καταστρέφουν το περιβάλλον και να καταπατούν τα εργατικά δικαιώματα, μειώνοντας ταυτόχρονα τους φόρους. Υποτίθεται ότι έτσι θα πλημμύριζε με επενδύσεις η Ινδονησία. Με βάση αυτές τις προβλέψεις, η κυβέρνηση είχε βάλει μπρος τεράστιους σχεδιασμούς, ανάμεσά τους και την μεταφορά ολόκληρης της πρωτεύουσας από την Τζακάρτα, σε μια νέα πόλη, τη Νουσαντάρα που χτίζεται στο νησί Βόρνεο.
“Φωτιά”
Οι κινητοποιήσεις δεν έχουν σταματήσει από τότε, και ξαναπήραν “φωτιά” από την περασμένη άνοιξη. Τότε, η αφορμή ήταν η έλλειψη μαγειρικού λαδιού και η κερδοσκοπία που εξελισσόταν λόγω αυτής της έλλειψης. Το φοιτητικό κίνημα ήταν αυτό που πυροδότησε τις διαδηλώσεις. Ο φόβος της κυβέρνησης την οδήγησε να οργανώσει την πώληση του λαδιού από τα δημαρχεία, σε προκαθορισμένες τιμές, αλλά αυτό οδήγησε ξανά σε ελλείψεις και τεράστιες ουρές για να μπορέσει ο κόσμος να μαγειρέψει. Επέβαλε επίσης πλαφόν στις εξαγωγές του φοινικέλαιου ώστε να συγκρατήσει τις τιμές, μια κίνηση που προκάλεσε πρόβλημα στις σχέσεις της με τους αγρότες.
Ταυτόχρονα, οι διαδηλώσεις της Άνοιξης τροφοδοτούνταν από τις φήμες ότι ο Ουϊντόντο έψαχνε τρόπο να μείνει στην εξουσία περισσότερα χρόνια απ’ ό,τι του δίνει δικαίωμα το Σύνταγμα. Η κυρίαρχη ιδέα ήταν πως ο Ουϊντόντο είχε μια από τις υψηλότερες δημοφιλίες ιστορικά και πως ο έλεγχός του στο Κοινοβούλιο ήταν ισχυρότερος από ποτέ, συνεπώς δεν υπήρχε κανένας λόγος να αποσυρθεί.
Λίγους μήνες μετά, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η κυβέρνηση παραδέχεται ότι ακόμη και με την αύξηση των τιμών, δεν μπορεί να συγκρατήσει το έλλειμμα στον προϋπολογισμό. Κυκλοφορεί φήμες ότι προσπαθεί να αγοράσει περισσότερο πετρέλαιο από τη Ρωσία, αλλά ήδη την προειδοποιούν οι G7 να μην ξεπεράσει το όριο που έχουν θέσει, αλλιώς θα τιμωρηθεί. Ταυτόχρονα, ο Ουϊντόντο έχει μπροστά του τη σύνοδο των G20 που γίνεται το Νοέμβρη στο Μπαλί της Ινδονησίας και που σύμφωνα με το σχεδιασμό μέχρι στιγμής, θα πρέπει να συμμετάσχουν και ο Πούτιν και ο Μπάιντεν και ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ.
Την Τρίτη 13 Σεπτέμβρη, καθώς τυπωνόταν η Εργατική Αλληλεγγύη, η κυβέρνηση υποσχέθηκε στα συνδικάτα αυξήσεις στον κατώτατο μισθό σαν απάντηση στις αυξήσεις των τιμών, ενώ είχε ήδη προσφέρει το μίζερο επίδομα των 10 ευρώ το μήνα στις πιο φτωχές οικογένειες. Από τα 273 εκατομμύρια πληθυσμό της Ινδονησίας, ένας στους δέκα βρίσκεται επίσημα κάτω από το όριο της φτώχειας, που είναι 140 ευρώ το μήνα. Τα συνδικάτα πρέπει να κρατήσουν αμείωτη την πίεση πάνω στην κυβέρνηση η οποία βρίσκεται σε δυσκολίες από όλες τις πλευρές.