Οικονομία
Η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με ΕΕ - ΔΝΤ: Άνισο “δούναι και λαβείν”

Οι καθαρίστριες του Υπουργείου Οικονομικών μαζί με τους εργαζόμενους της ΕΡΤ στη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς στην Αθήνα.

Για κάθε μια υποχώρηση της κυβέρνησης και μια νέα επίθεση των «θεσμών». Για κάθε μια κίνηση «καλής θέλησης» ένα νέο χτύπημα κάτω από τη μέση. Και για  κάθε νέα «ειλικρινή» δήλωση μια νέα λοιδορία. Αυτή είναι η αναλογία που διέπει σταθερά τη σχέση ανάμεσα σε κυβέρνηση και τρόικα.
 
Η προηγούμενη βδομάδα ξεκίνησε με την αποδοχή εκ μέρους Τσίπρα (παραπλανηθήκαμε από την ΕΚΤ) και Βαρουφάκη (δεν υπήρχε μπέσα) ότι στις 18 Φεβρουαρίου η κυβέρνηση εξαπατήθηκε από προφορικές δεσμεύσεις των «εταίρων» ότι θα αποκατασταθεί η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ. «Παίξατε και χάσατε» πήρε την απάντηση από τον Ντάισελμπλουμ.  
 
Αντίστοιχα, την απόσυρση Βαρουφάκη από την πρώτη γραμμή της διαπραγμάτευσης (για την οποία βδομάδες τώρα πίεζε η τρόικα και αναπαρήγαγαν τα εγχώρια παπαγαλάκια) ακολούθησε η δήλωση του επίτροπου Μοσκοβισί: «Με ή χωρίς τον Γιάνη Βαρουφάκη, η Ελλάδα έχει τα ίδια προβλήματα… Η Ελλάδα πρέπει να υποβάλει άμεσα μια οριστική λίστα μεταρρυθμίσεων… Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο».
 
Φυσικά οι πιέσεις δεν έμειναν στις δηλώσεις. Στο Μπράσελς Γκρουπ, στα μέσα της προηγούμενης βδομάδας, οι διαπραγματεύσεις έγινε δυνατό να «ξεμπλοκάρουν» μόνο όταν η κυβέρνηση υποχώρησε στα ζητήματα: Της κατάργησης του ΕΝΦΙΑ (συνέχιση για όλο το 2015 και βλέπουμε). Της αύξησης του ΦΠΑ, («η κυβέρνηση θα συζητούσε έναν ενιαίο συντελεστή 15% με διατήρηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ για τρόφιμα, φάρμακα και βιβλία»). Των αποκρατικοποιήσεων («η κυβέρνηση εμφανίζεται διαλλακτική στη διάθεση του 51% του ΟΛΠ και του ΟΛΘ, αλλά και στην πώληση ποσοστού του ΟΣΕ»). 
 
Όμως, το σαββατοκύριακο ξαναμπλόκαραν όταν οι θεσμοί έβαλαν στο τραπέζι το ασφαλιστικό και τα εργασιακά με αιχμή τις ομαδικές απολύσεις! Απέναντι στις νέες απαιτήσεις, σύμφωνα με το in.gr, «ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος» δήλωσε ότι: Η κυβέρνηση έχει εισηγηθεί στους «θεσμούς» κάποιες παρεμβάσεις όπως «φρένο» στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, «μειώσεις στις υψηλές επικουρικές» -και για την 13η σύνταξη- «ότι θα μπορούσε η ελληνική πλευρά να δεχθεί παραμετροποιήσεις». 
 
Επιμονή
 
«Κυβερνητικές πηγές» μιλούσαν το βράδυ του Σαββάτου για ακατανόητη επιμονή των εκπροσώπων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τα δύο αυτά θέματα. Αυτό είναι το «ευχαριστώ» της Λαγκάρντ για τη συνεχή μεταφορά αποθεματικών και ταμειακών διαθεσίμων φορέων του δημοσίου και ταμείων στην Τράπεζα της Ελλάδας, προκειμένου την Τετάρτη 6 Μαϊου να πληρωθεί ακόμα μια δόση (200 εκατομμύρια) προς το ΔΝΤ (ενώ ακολουθεί η επόμενη 750 εκατομμύρια στις 12 Μαϊου). 
 
Είναι ειρωνεία ότι την ίδια μέρα, στις 6 Μαϊου, εκβιάζοντας την ελληνική κυβέρνηση να του υποβάλει άμεσα «μεταρρυθμίσεις», το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της ΕΚΤ, απειλούσε με περαιτέρω κούρεμα των ελληνικών ενεχύρων που παίρνει στα πλαίσια του ELA, δίνοντας σε αντάλλαγμα ρευστότητα. Σήμερα το κούρεμα των ενεχύρων βρίσκεται ήδη στο 30%, ενώ μια νέα αύξηση π.χ στο 50% θα μεταφραστεί σε μείωση της ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες από 40 δισ. ευρώ σε 10 δισ. ευρώ. 
 
«Το καινούριο στοιχείο που προκύπτει, τα τελευταία εικοσιτετράωρα, είναι όχι μόνο ότι μία μερίδα των δανειστών ζητάει πράγματα, τα οποία ζητούσαν και μέσω του "mail Χαρδούβελη". Περίπου μας λένε, μην κάνετε καμία αλλαγή, γύρω από αυτό που θα έλεγε κανείς "μνημονιακό καθεστώς και κεκτημένο". Αυτό το έλεγαν ακροθιγώς και τα τελευταία εικοσιτετράωρα ακούγεται μετ' επιτάσεως» δήλωσε ο υπουργός Εργασίας, Πάνος Σκουρλέτης.
 
Δίπλα στο μαστίγιο υπάρχει βέβαια και το καρότο, το «σχέδιο Γιούνκερ», το νέο «επενδυτικό πρόγραμμα της Κομισιόν», για το οποίο ο ίδιος διευκρίνισε ότι η Ελλάδα μπορεί να πάρει το 2015 έως και 3 δις ευρώ. Φτάνει βέβαια να εφαρμοστεί «το τρίπτυχο δημοσιονομική υπευθυνότητα, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις…»
 
Πρόκειται για ανέκδοτο, αν συγκριθεί πχ με το μακρόσυρτο ξεζούμισμα των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες που έχει επιφέρει η πολιτική της τρόικας. Όπως αναφέρει στην έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, από τα τέλη Νοεμβρίου μέχρι σήμερα οι καταθέσεις στις τράπεζες μειώθηκαν από 160,3 δις ευρώ, το Δεκέμβριο του 2014, σε 134 δις τον Απρίλιο του 2015. Δεν χρειάζεται να έχει κανένας Νόμπελ στα οικονομικά, ούτε καν άριστα στα μαθηματικά, για να δει ότι εκροές 26 δις δεν ισοφαρίζονται με υποσχέσεις 3 δις.
 

Οι συμβιβασμοί προκαλούν αντιδράσεις

Σε αντίθεση με τις συνήθως ανώνυμες  δηλώσεις «κύκλων» κυβερνητικών, του Μαξίμου ή του ΥΠΟΙΚ που αφορούν τις «θετικές εξελίξεις» και την «πρόοδο των διαπραγματεύσεων», μέσα στο προηγούμενο σαββατοκύριακο έγιναν αρκετές επώνυμες δηλώσεις ενάντια στις νέες απαιτήσεις της τρόικας. 
 
Σχεδόν μάταιο χαρακτήρισε την Κυριακή το ενδεχόμενο συμφωνίας σε επίπεδο τεχνοκρατών ο υπουργός Εργασίας Σκουρλέτης «απαιτώντας» μάλιστα πρωτοβουλία από τον πρωθυπουργό για διακοπή του Μπράσελς Γκρουπ και διαπραγμάτευση σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο. «Δεν θεωρώ ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να ξεπεράσει κάποια κρίσιμα όρια συμβιβασμού,  γιατί όλοι γνωρίζουμε πως σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα καταρρεύσει μόνο η ίδια, αλλά θα μιλάμε και για την “τελική λύση” στον τόπο» δήλωσε ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Λαφαζάνης.  Ο υπουργός Εσωτερικών Βούτσης απέκλεισε «το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων». 
 
Οι συνεχείς εκβιασμοί, τα τελεσίγραφα, οι απαιτήσεις της τρόικας για περισσότερο έλεγχο (όπως π.χ η δημιουργία ενός «συμβουλίου διοίκησης» προκειμένου να «προστατευθεί η ανεξαρτησία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων από πολιτικές παρεμβάσεις» μετά από πιέσεις των «θεσμών»)  δημιουργούν τριγμούς και ταλαντεύσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. 
 
Αλλά δεν είναι μόνο η τρόικα που πιέζει. Πίεση δέχεται ο ΣΥΡΙΖΑ και από την άλλη μεριά, από τον κόσμο που δεν θέλει να δει ξεπούλημα των προσδοκιών του. Για παράδειγμα, η απόφαση να μην κατατεθεί το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τα πρώτα μέτρα της λίστας Βαρουφάκη, που αναμενόταν την προηγούμενη βδομάδα, ήταν αποτέλεσμα  της αδυναμίας της κυβέρνησης να διαχειριστεί την αντίθεση ανάμεσα στις απαιτήσεις των «δανειστών» και τη μαζική απαίτηση του κόσμου για υλοποίηση μιας σειράς δεσμεύσεών της.
 
Δεν είναι τυχαίο ότι σε επίπεδο δηλώσεων τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν χάνουν ευκαιρία να αναφέρονται στα γκάλοπ και τον «κόσμο που υποστηρίζει την κυβέρνηση στην διαπραγμάτευση» πάντα «στα πλαίσια του ευρώ». Όμως στην πράξη, η καμπάνια εκδηλώσεων που επιχειρεί ο ΣΥΡΙΖΑ τις τελευταίες βδομάδες σε πόλεις και συνοικίες για να εξηγήσει την στάση του, ούτε την μαζικότερη των συμμετοχών εμπνέει, ούτε τα μέλη του δείχνει να πείθει για την πολιτική που ακολουθεί.
 
Απεργίες 
 
Αντίθετα, κινητοποιήσεις όπως η 24ωρη απεργία των λιμενεργατών στις 7 Μάη ή η απεργία των νοσοκομειακών στις 20 Μάη, οι κυριακάτικες κινητοποιήσεις των εμποροϋπάλληλων και αρκετές άλλες, είναι ζωντανά παραδείγματα της αγωνιστικής διάθεσης που εκφράστηκε μαζικά την Πρωτομαγιά στέλνοντας καθαρό μήνυμα στην κυβέρνηση. Και θα συνεχίζει να εκφράζεται όλο και πιο έντονα το αμέσως επόμενο διάστημα.
 
Σε ένα άλλο παράδειγμα, την περασμένη  Πέμπτη δεκάδες συνταξιούχοι του ΙΚΑ, μετά από κάλεσμα της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων του ΙΚΑ μπήκαν στο κτίριο στην Αγίου Κωνσταντίνου και διέκοψαν λίγο πριν ξεκινήσει τη συνεδρίαση του ΔΣ του ΙΚΑ, με θέμα τη μεταφορά των ταμειακών διαθεσίμων στην Τράπεζα της Ελλάδος. Στη συνεδρίαση αναμενόταν να αποφασιστεί η μεταφορά στην Τράπεζα της Ελλάδος ταμειακών διαθεσίμων ύψους έως 70 εκατ. ευρώ, προκειμένου να μετατραπούν σε κρατικά repos, για το διάστημα από τις 7 έως τις 26 Μαΐου.
 
Στο ερώτημα αν υπάρχει plan B για την Ελλάδα, ο Ντάισελμπλουμ, (κόντρα σε αρκετούς του δικού του κύκλου που εκτιμούν ότι ένα grexit μπορεί να έχει ανεξέλεγκτες συνέπειες για τον διεθνή καπιταλισμό) απάντησε ευθέως: «Ρωτάτε αν η ευρωζώνη ετοιμάζεται για διάφορα ενδεχόμενα; Η απάντηση είναι ναι».  
 
Οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι δεν έχουν την πολυτέλεια να αναμένουν την αποτυχία ενός plan Α της κυβέρνησης που στο μεταξύ θα έχει ρημάξει τα πάντα στο πέρασμά του. Η κλιμάκωση και το άπλωμα των απεργιών είναι η μόνη απάντηση στους εκβιασμούς της τρόικας και τα μέτρα λιτότητας που αποφασίζει το ένα μετά το άλλο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υποκύπτοντας στις πιέσεις.
Για να μπει τέλος στην παρωδία της «διαπραγμάτευσης» των  εκβιασμών, μόνη  απάντηση είναι η στάση πληρωμών, η διαγραφή του χρέους, η κρατικοποίηση των τραπεζών, η έξοδος από τα δεσμά της ευρωζώνης και της ΕΕ, ο έλεγχος των εργαζομένων και όχι των τροϊκανών.