Συνέντευξη με τον Γουέιμαν Μπένετ: Το αντιφασιστικό κίνημα στη Βρετανία

- Υπάρχει φασιστική απειλή στη Βρετανία;

Ξεκάθαρα. Εχουμε δυο ευρωβουλευτές εκλεγμένους από το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα που παίρνουν 325.000 λίρες το χρόνο ο καθένας. Ξοδεύουν αυτά τα λεφτά για το χτίσιμο των φασιστικών οργανώσεων. Σχεδόν ένα εκατομμύριο ψήφοι πήγαν στους φασίστες στις τελευταίες ευρωεκλογές.

Εχουμε επίσης φασίστες στο δρόμο, την Ένωση Αγγλικής Άμυνας (EDL) που σε ορισμένες περιπτώσεις κατάφερε να οργανώσει διαδηλώσεις αρκετών εκατοντάδων. Σε αυτές τις διαδηλώσεις δεν είναι όλοι τους φασίστες. Είναι ένα μείγμα φασιστών, χούλιγκαν των γηπέδων, ρατσιστών και ισλαμοφοβικών.

Αλλά στην καρδιά τους βρίσκονται οι φασίστες που ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν, προσπαθούν να χτίσουν έναν στρατό του δρόμου, να μας χτυπήσουν και να κάνουν ένα “μικρό σκουλήκι να νιώσει σαν πανίσχυρος δράκος”. Στοχοποιούν ιδιαίτερα τη μουσουλμανική κοινότητα. Κάνουν επιθέσεις στα τζαμιά. Έχουμε αύξηση 120% επιθέσεων σε μουσουλμάνες γυναίκες. Είναι σημαντική αλλαγή. Τη δεκαετία του '70 οι φασίστες χτυπούσαν κυρίως μαύρους άντρες. Τώρα πάρα πολλές ρατσιστικές επιθέσεις γίνονται κατά γυναικών. Είχαμε δύο ρατσιστικές δολοφονίες, έχουν τοποθετήσει βόμβες.

Οι αντικειμενικές συνθήκες είναι πολύ ευνοϊκές για την ανάπτυξη των φασιστών στη Βρετανία.

Τα μεγάλα ΜΜΕ κάνουν συνεχείς επιθέσεις στους μετανάστες. Η κυβέρνηση έχει εξαπολύσει ένα στόλο από βανάκια με μεγάλες πινακίδες που λένε “Μετανάστες γυρίστε σπίτια σας”. Το ζήτημα είναι ότι στη Βρετανία οι μετανάστες είναι εκεί 4-5 γενιές. Άρα πού είναι το σπίτι τους; Στην πραγματικότητα πρόκειται για ρατσιστικό μήνυμα στο ίδιο μήκος κύματος με τους φασίστες.

Ταυτόχρονα υπάρχει κρίση, έχουμε μια ρατσιστική κυβέρνηση, και το Εργατικό Κόμμα να πιέζεται και αυτό προς το ρατσισμό. Το κόμμα UKIP (της Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου) που είχε ξαφνική άνοδο στις εκλογές, κατά κύριο λόγο πήρε ψήφους από τη Δεξιά, όμως κατάφερε να έχει καλά αποτελέσματα και σε κάποια από τα παραδοσιακά κάστρα των Εργατικών. Με αυτόν τον τρόπο συνεχίζεται η αντιπαράθεση μέσα στο Εργατικό Κόμμα σχετικά με τη μετανάστευση με κάθε είδους επικίνδυνη άποψη να ακούγεται. Όσον αφορά το UKIP, δεν πρόκειται για φασιστικό κόμμα. Είναι ένα ρατσιστικό, λαϊκιστικό κόμμα. Αλλά συνεισφέρει στη γενικότερη ατμόσφαιρα που δίνει τροφή στους φασίστες. Χρειάζεται μέτωπο απέναντι στο UKIP, να εξηγήσουμε τα ψέματά τους και να αποκαλύψουμε ότι είναι ρατσιστές.

- Σε ποια κατάσταση βρίσκεται το αντιφασιστικό κίνημα;

Παρά τις ευνοϊκές συνθήκες για τους φασίστες, υπάρχει ένα κύμα αντίστασης απέναντι στο ρατσισμό και το φασισμό.

Τα συνδικάτα, ανάμεσά τους το μεγαλύτερο, το Unite, τα ΔΣ των σωματείων, ακόμη και κομμάτι του Εργατικού Κόμματος αναγνωρίζουν ότι κάτι πρέπει να γίνει απέναντι στο ρατσισμό. Αν και στην περίπτωση του Εργατικού Κόμματος, όσοι συμφωνούν ότι πρέπει να δράσουμε, πολλές φορές φοβούνται ακόμη και να το πουν γιατί πιστεύουν ότι θα χάσουν ψήφους.

Η κίνηση UAF (Ενωμένοι Ενάντια στο Φασισμό) παίζει πρωτοπόρο ρόλο, συντονίζοντας το αντιφασιστικό κίνημα και απαντώντας στις προκλήσεις.

Η δολοφονία του στρατιώτη Λι Ρίγκμπι τον περασμένο Μάη ήταν πολύ κρίσιμη στιγμή. Ενας βρετανός στρατιώτης είχε δολοφονηθεί από έναν μαύρο άνδρα και μάλιστα σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση. Οι φασίστες είχαν στα χέρια τους ένα βίντεο που θα μπορούσαν να το έχουν παραγγείλει. Τους εξυπηρετούσε πάρα πολύ.Το βράδυ της δολοφονίας πήγα στο τοπικό τζαμί στο Γούλιτς, το οποίο βρισκόταν περικυκλωμένο από φασίστες. Σε ολόκληρη τη χώρα εξελίχθηκε ένα κύμα επιθέσεων και η ατμόσφαιρα έπαιρνε τα χαρακτηριστικά πογκρόμ.

Βρισκόμασταν σε μια στιγμή που είχαμε ήδη καταφέρει αποφασιστικό χτύπημα πάνω στο EDL και τα μέλη τους βρίσκονταν σε κατάσταση απογοήτευσης. Πλακωνόντουσαν μεταξύ τους και φαίνονταν να πηγαίνουν προς διάσπαση επειδή δεν κατάφεραν να κάνουν βήματα προς τα εμπρός. Είχαμε καταφέρει να μπλοκάρουμε την ορμητικότητα με την οποία ξεκίνησαν.

Όμως άρπαξαν την ευκαιρία της δολοφονίας και εμφανίστηκαν. Σε κάποιες από τις διαδηλώσεις εκείνων των ημερών οι φασίστες ήταν περισσότεροι από τους αντιφασίστες. Τότε το UAF έβγαλε μια ανακοίνωση με τον τίτλο: “Να μην αφήσουμε τους ρατσιστές να μας διχάσουν” και καταφέραμε να συγκεντρώσουμε μεγάλη υποστήριξη. Ήταν απαραίτητο βήμα, γιατί αφενός υπήρχε φόβος και είχε ανοίξει ένα επιχείρημα αν πρέπει να βγούμε στους δρόμους. Υπήρχαν απόψεις που έλεγαν ότι έπρεπε να κάτσουμε σιωπηλοί, να μην κάνουμε τίποτα και να περιμένουμε το κύμα του ρατσισμού να κοπάσει μετά τη δολοφονία.

Κι όμως, οι κινητοποιήσεις κατάφεραν να αναστρέψουν αυτό το κλίμα που δεν μπορούσε να είναι χειρότερο. Την επομενη μέρα κυκλοφόρησε ο Socialist Worker και με εξορμήσεις σε ολόκληρη τη χώρα οι σύντροφοι έριξαν το σύνθημα “δεν είναι αυτή η απάνητηση” δημοσιοποιώντας τη δήλωση του UAF, παίρνοντας πρωτοβουλίες για διαδηλώσεις σε όλες τις περιοχές. Καταφέραμε να μπλοκάρουμε την αντεπίθεση των φασιστών.

- Τι συμπεράσματα βγαίνουν;

Βγάλαμε συμπεράσματα από εκείνες τις μέρες. Υπηρχαν περιοχές που δεν είχαμε αντιφασιστικό δίκτυο γιατί δεν είχαν κάνει την εμφάνισή τους οι φασίστες και έτσι ο κόσμος έλεγε «γιατί να έχουμε UAF;» Κι όμως τις μέρες που παραλίγο να έχουμε πογκρόμ ήταν φανερό ότι χρειάζεται να είσαι προετοιμασμένος παντού.

Το άλλο συμπέρασμα είναι ότι το “κέντρο” δεν μπορεί να αντέξει την πίεση. Στο κόμμα των Συντηρητικών ένα μέρος της δεξιάς του πτέρυγας σπάει προς το UKIP. Είναι ένα δείγμα ότι η σταθερότητα του ίδιου του πολιτικού συστήματος δεν είναι δεδομένη. Δεν είμαστε στην παραδοσιακή κατάσταση όπου η πολιτική σκηνή καθοριζόταν εντελώς από τα δύο κόμματα: Συντηρητικούς και Εργατικούς. Τώρα υπάρχει και η ακροδεξιά που σπρώχνει τα πράγματα. Τα παραδοσιακά κόμματα δεν ελέγχουν τους ψηφοφόρους τους. Αυτό όμως είναι μεγάλη ευκαιρία και για εμάς, για τους σοσιαλιστές.

- Πώς παρεμβαίνει το SWP σε αυτές τις συνθήκες;

Υπάρχει περισσότερος κόσμος που βλέπει ότι το σύστημα δεν λειτουργεί. Ο κόσμος βλέπει τους ναζί να ξαναβγαίνουν στο δρόμο, όπως έκανε ο Μόσλεϊ τη δεκαετία του ΄30.

Η κρίση τα εντείνει όλα αυτά. Γι’΄αυτό το καθήκον μας είναι γενικότερο, μπαίνουμε μπροστά για να οργανώσουμε την πάλη ενάντια στη λιτότητα και να ενώσουμε όλες τις μάχες μαζί. Τώρα για παράδειγμα υπάρχει το ζήτημα με το νόμο για τα υπνοδωμάτια, όπoυ αναγκάζουν τους φτωχούς ανθρώπους να πληρώσουν φόρο αν έχουν περισσότερα δωμάτια από ό,τι τους αναλογεί. Οι φασίστες προσπαθούν να παρέμβουν σε τέτοιους αγώνες. Εμείς είμαστε μέσα στο κίνημα, δίνουμε όλες μας τις δυνάμεις ενώ ταυτόχρονα συνδέουμε τον αγώνα ενάντια στον φόρο με τον αντιφασισμό.

Στα γεγονότα μετά τη δολοφονία του Ρίγκμπι, η κύρια επιτυχία οφείλεται στη γρήγορη αντίδραση της εφημερίδας και του κόμματος, στην παρουσία μας σε ενα ευρύτερο ενιαίο μέτωπο όπως το UAF και ταυτόχρονα στην ικανότητα να συνδέσουμε την αντιφασιστική μάχη και άλλους αγώνες. Πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε και τα τρία ταυτόχρονα.

Όσον αφορά το αντιφασιστικό κίνημα, ο προσανατολισμός μας είναι στο χτίσιμο όσο το δυνατόν μεγαλύτερης συμμαχίας απέναντι στους φασίστες. Έχουμε πάνω μας το καθήκον να κινητοποιούμε μεγάλα πλήθη, δυσανάλογα με το μέγεθός μας. Θέλουμε και τους σοσιαλδημοκράτες μέσα σε αυτή τη συμμαχία. Δεν θα επαναλάβουμε τα λάθη του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας, που παρά τις ηρωικές του προσπάθειες και το μέγεθός του δεν κατάφερε να σταματήσει το Χίτλερ.

Όμως ταυτόχρονα, ενώ κάνουμε συμμαχία με άλλους, δεν πρέπει να παραχωρούμε έδαφος σε συμβιβασμούς. Θέλουμε μαζικές διαδηλώσεις, σύγκρουση με τους φασίστες, και ταυτόχρονα να είμαστε φωνή των καταπιεσμένων, των ανθρώπων που δέχονται τις επιθέσεις, όχι απλά να τους υπερασπίζουμε. Υπάρχουν κομμάτια της Αριστεράς που είναι μπερδεμένα και ρωτάνε 'γιατί υπερασπίζεστε θρησκευτικές ομάδες όπως τους μουσουλμάνους, αφού αυτά που εκφράζουν είναι αντιδραστικά απέναντι στις γυναίκες, τους ομοφυλόφιλους και άλλους;'. Χρειάζεται σκληρή μάχη απέναντι σε αυτές τις ισλαμοφοβικές ιδέες.

Το άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι ότι η συμμαχία πρέπει να εδράζεται στην οργανωμένη εργατική τάξη και σε ανθρώπους που πραγματικά κάνουν κάτι. Γι'αυτό θεωρούμε ότι η ΚΕΕΡΦΑ στην Ελλάδα είναι σημαντική. Γιατί δεν είναι απλά μια οργάνωση που λέει κάποια συνθήματα, αλλά παίρνει πραγματικές πρωτοβουλίες, έχει κινητοποιήσει τον κόσμο στο δρόμο. Έτσι καταλαβαίνω ότι έφτασε η Χρυσή Αυγή να βρεθεί στη θέση που είναι σήμερα. Όχι μόνο λόγω των τελευταίων γεγονότων, αλλά γιατί επί τέσσερα χρόνια υπάρχει συστηματική κινητοποίηση. Εμείς σχηματίσαμε το UAF πριν από δέκα χρόνια, πριν ακόμη αποκτήσουν ευρωβουλευτές οι φασίστες. Είναι κρίσιμο να είσαι προετοιμασμένος και να είσαι καθαρός ως προς τις αρχές σου.

Είχαμε νίκες στη Βρετανία και εμποδίσαμε τους φασίστες να αναπτυχθούν. Αλλά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο. Το κάλεσμα για την μέρα διεθνούς αντιφασιστικής δράσης στις 22 Μάρτη είναι ζωτικής σημασίας για κάθε αντιφασίστα, κάθε αντιρατσιστή, κάθε συνδικαλιστή και μετανάστη. Είναι απαραίτητο να δείξουμε ότι υπαρχει ένας πόλος στην Ευρώπη που λέει ότι χρειάζεται ενιαίο μετωπο ενάντια στο φασισμό, αλλά ταυτόχρονα ανοίγει τη συζήτηση για το ποιοι είναι οι λόγοι που οι φασίστες επανήλθαν στο προσκήνιο και πώς μπορούμε να ξεφορτωθούμε εντελώς τη φασιστική απειλή.