Διεθνή
Γαλλία: H Aντίσταση στον Σαρκοζί ξεκίνησε

O κόσμος του OXI δεν θα πάψει να αντιστέκεται

Τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου επιβεβαίωσαν τις δημοσκοπήσεις και ο Σαρκοζί εκλέχτηκε πρόεδρος με 53%, με την αποχή στο 16% και τα λευκά άκυρα στο 4,2%. Αμέσως μετά τα αποτελέσματα χιλιάδες κόσμου κατεβήκαμε στη Βαστίλλη, συνηθισμένο τόπο συγκέντρωσης της αριστεράς, παρότι δεν υπήρχε κάποιο συγκεκριμένο κάλεσμα. Νέοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος, μετανάστες, μέλη της LCR, του ΚΚΓ, του ριζοσπαστικού συνδικάτου SUD και αναρχικοί συγκεντρώθηκαν για να δείξουν ότι ο "τρίτος κοινωνικός γύρος" είναι αυτός που θα κρίνει τη μάχη μεταξύ μιας σκληρής και αποφασισμένης δεξιάς και ενός κινήματος με μεγάλες πρόσφατες νίκες. 

Τα συνθήματα του κόσμου ήταν από "Σαρκοζί Λεπεν κοινός αγώνας" μέχρι αντιρατσιστικά, παρομοιώσεις του Σαρκοζί με το Μπερλουσκόνι και το Μπους και άλλα. Η αστυνομία που είχε περικυκλώσει τη Βαστίλλη δεν άργησε να επιτεθεί στον κόσμο και τα οδοφράγματα που ακολούθησαν κράτησαν τρεις ώρες. Αντίστοιχες αυθόρμητες συγκεντρώσεις γίνανε και στην Τουλούζη, το Μπορντό, τη Λιλ και άλλες μεγάλες πόλεις της Γαλλίας. Αυτή η διάθεση είχε φανεί ήδη από την διαδήλωση της Πρωτομαγιάς που ήταν η μεγαλύτερη από το 2002 με 80.000 κόσμο στο Παρίσι και 250.000 συνολικά που διαδηλωσαν ενάντια στο Σαρκοζύ και την νεοφιλελεύθερη πολιτική των συστηματικών επιθέσεων στο κοινωνικό κράτος. Κρατώντας σημαίες και πικέτες που έγραφαν “Μια μόνο λύση επανάσταση” το ζωντανό μπλοκ της LCR έδινε εναν ιδιαίτερο τόνο. "Δεν είναι οι μετανάστες ούτε οι μισθωτοί ούτε οι άνεργοι, αλλά ο Σαρκοζί που πρέπει να διώξουμε" και "Φτάνει πια με την κοινωνία που γεννά την ανεργία και την ανασφαλή εργασία (precarite)" ήταν τα βασικά συνθήματα. 

Aπάντηση

Όμως το ενοχλητικό ερώτημα παραμένει: Γιατί κέρδισε ο Σαρκοζί στη χώρα του ΟΧΙ στο Ευρωσύνταγμα και της νίκης εναντια στο CPE το 2006; Για τη Monde της επόμενης μέρας η απάντηση ήταν απλή. Η δεξιά νίκησε σε μια δεξιά χώρα με πληθυσμό που γερνάει, ενώ η Μάνα Κουράγιο (!) Σ.Ρουαγιάλ έδωσε όσο μπορούσε έναν άνισο αγώνα...Με μια τέτοια ανάλυση και πολλά ηγετικά στελέχη των Σοσιαλιστών προτείνουν τη στροφή προς το κέντρο και στο δρόμο που χάραξε η υπόλοιπη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Η πραγματικότητα όμως είναι μάλλον αντίθετη. Σε όλο το διάστημα από το 2002 μέχρι τον πρώτο γύρο το Σοσιαλιστικό Κόμμα κινήθηκε δεξιά είτε με το ΝΑΙ στο Ευρωσύνταγμα είτε πολύ πιο πρόσφατα προεκλογικά με τη γαλλική σημαία και την πρόταση βελτιωμένων εκδοχών του CPE για τη νεολαία. Μόνο μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου θυμήθηκε το 35ωρο και "να θυμώσει με την ανεργία" στο ντιμπέιτ... Απέναντι της ήταν ένας Σαρκοζί με ξεκάθαρο νεοφιλελεύθερο και ρατσιστικό πρόγραμμα και λύσεις, που τον ψήφισαν μαζικά οι λεπενικοί όπως είπε και ο πρόεδρος τους μετεκλογικά. Οι αριστεροί ψηφοφόροι είχαν μόνο το λόγο να φράξουν το δρόμο στο Σαρκοζί. Ενδεικτικά, η πλειοψηφία των ψηφόφορων της Ρουαγιάλ, σύμφωνα με τις μετρήσεις, χρησιμοποίησε απλώς το ψηφοδέλτιο της για να μη βγει ο Σαρκοζί. Δεν υπήρχε όμως μια θετική προοπτική που να πεισει τους απέχοντες ή αυτούς που ψήφισαν λευκό ή άκυρο που πλειοψηφικά ήταν κόσμος της αριστεράς.

Σε κάθε περίπτωση, η αριστερά από το ΚΚ και τους Πράσινους μέχρι το Μποβέ και την LCR κάλεσε τον κόσμο να κινητοποιηθεί ενάντια στη νέα κυβέρνηση. Όπως είπε ο Ολιβιέ Μπεζανσενό, "όταν η αριστερά τρέχει πίσω απο τη δεξιά χάνει όπως η Ρουαγιάλ" αλλά και "η ώρα για τη συγκρότηση της κοινωνικής και πολιτικής αντιπολίτευσης ήρθε" και υποσχέθηκε άμεσες πρωτοβουλίες το επόμενο διάστημα.


Συντηρητικοποίηση; Στα μυαλά των “αναλυτών”

“Η Γαλλία συντηρητικοποιείται”, “Δεξιά στροφή”, “Επιστροφή στη σταθερότητα”. Οι τίτλοι αυτοί των εφημερίδων υποτίθεται περιγράφουν την κατάσταση στη Γαλλία μετά και τον δεύτερο γύρο των γαλλικών εκλογών. Πρόκειται για ένα ξαναγράψιμο της ιστορίας με πολύ κοντόφθαλμο τρόπο. Τα ίδια σχόλια έκαναν οι ίδιοι σχολιαστές μετά τη νίκη του Οχι στο δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα το Μάη του 2005. Τότε η νίκη του Οχι προβαλλόταν ως νίκη του Λεπέν, του γαλλικού εθνικισμού, του φόβου των Γάλλων απέναντι στους μετανάστες και απέναντι στον “πολωνό υδραυλικό” που θα τους έπαιρνε τη δουλειά. Αναγκάστηκαν να καταπιούν τη γλώσσα τους για δύο χρόνια. 

Η εξέγερση στα προάστια το φθινόπωρο του 2005 και αμέσως μετά, το 2006, το τεράστιο κίνημα των καταλήψεων που ανάγκασε την δεξιά κυβέρνηση ντε Βιλπέν να πάρει πίσω το νόμο για την ανασφάλιστη εργασία δεν συμβάδιζαν με την περιγραφή μιας δεξιόστροφης Γαλλίας. Τώρα, αναλυτές σαν τον Παύλο Τσίμα προσαρμόζουν την πραγματικότητα για να δικαιώσουν τη δική τους άποψη, έστω και με δυο χρόνια καθυστέρηση.

Ολα τους τα επιχειρήματα είναι αίολα. Πάντα μετρούσαν τη συντηρητικοποίηση με βάση τις ψήφους του Λεπέν. Είχαν δει τεράστια δεξιά στροφή το 2002, όταν ο Λεπέν κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο με 16,9%. Τώρα που ο Λεπέν πήρε το μικρότερο ποσοστό της ιστορίας του, χάνοντας ένα εκατομμύριο ψήφους, υποστηρίζουν ότι η συντηρητικοποίηση μετακόμισε στον Σαρκοζί. Ακόμη και το 2002 έξω έπεσαν. Ο Λεπέν είχε πάρει μόλις 230 χιλιάδες ψήφους παραπάνω, αλλά αναδείχθηκε δεύτερος χάρη στην κατάρρευση του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Τότε, δεν έλεγαν κουβέντα για το 10,5% της επαναστατικής Αριστεράς. Ακολούθησε το Οχι στο Ευρωσύνταγμα το 2005. Το κόμμα του Λεπέν πέρασε τεράστια κρίση, υπέστη μια διάσπαση και κινδύνευσε να καταρρεύσει οικονομικά. Ο λόγος ήταν ότι η Αριστερά κυριάρχησε την καμπάνια του Οχι, το Οχι ήταν αντινεοφιλελεύθερο, αντικαπιταλιστικό και δεν υπήρχαν περιθώρια για φασιστική εκμετάλλευση. Εξάλλου το “σοκ” του 2002 είχε δυναμώσει τις αντιφασιστικές καμπάνιες. Ο κόσμος απομόνωσε τον Λεπέν και αυτό φάνηκε στη φετινή του επίδοση. Οι αναλυτές των εφημερίδων δεν είδαν τίποτα από όλα αυτά.

Η θεωρία τους γίνεται ντόμινο και φτάνει να υποστηρίζει ότι η Σεγκολέν Ρουαγιάλ έχασε επειδή δεν ήταν αρκετά δεξιά. Ξέθαψαν ακόμη και τον Γιάννο Παπαντωνίου για να σχολιάσει ότι η Ρουαγιάλ έχασε επειδή δεν απευθύνθηκε στον “μεσαίο χώρο”. Οι εκλογές όμως στη Γαλλία κάθε άλλο παρά έκφρασαν κάποια σύγκλιση προς το κέντρο. Πώς αλλιώς εξηγείται η μαζική συμμετοχή με οχτώ εκατομμύρια παραπάνω ψηφοφόρους στον πρώτο γύρο από ό,τι το 2002; Εκατομμύρια άνθρωποι έψαχναν τρόπο να ψηφίσουν ενάντια στον Σαρκοζί και τη δεξιά. Τα γκάλοπ δείχνουν ότι για παράδειγμα στους μουσουλμάνους ψηφοφόρους, το 64% ψήφισε Ρουαγιάλ στον πρώτο γύρο, το 19% Μπαϊρού και μόλις 1%(!) Σαρκοζί.

Eναλλακτική

Το πρόβλημα είναι ότι η Ρουαγιάλ ήταν πολύ δεξιά για να πείσει πραγματικά ότι αποτελεί εναλλακτική λύση στον Σαρκοζί. Οτι έφτασε να πάρει 47% μια τόσο δεξιά υποψήφια, που είχε στηρίξει το Ναι στο Ευρωσύνταγμα και πρότεινε υποχρεωτική στράτευση για τους ατίθασους νέους δείχνει πόσο ανάγκη είχε ο κόσμος να πει Οχι στον Σαρκοζί. Ενας στους δύο ψηφοφόρους της την ψήφισε στον πρώτο γύρο, όχι γιατί την πίστεψε αλλά για να περάσει στον δεύτερο γύρο κόντρα στον Σαρκοζί. 

Ολόκληρη η Αριστερά κάλεσε τους ψηφοφόρους της να ψηφίσουν αντι-Σαρκοζί στον δεύτερο γύρο, και καλά έκανε. Η Σεγκολέν Ρουαγιάλ όμως δεν έκανε το παραμικρό άνοιγμα προς τα εκεί, δεν έδωσε κανέναν παραπάνω λόγο στον κόσμο να πάει στην κάλπη και να την στηρίξει. Αντίθετα, έκανε ανοίγματα στον Μπαϊρού, την ώρα που οι βουλευτές του “κεντρώου” υποψηφίου στήριζαν τον Σαρκοζί. Ετσι, στο δεύτερο γύρο, ψήφισαν ένα εκατομμύριο λιγότεροι ψηφοφόροι, ενώ το 2002 είχαν αυξηθεί κατά δυόμισυ εκατομμύρια. Οσο περισσότερο “μεσαίο χώρο” έψαχνε η Ρουαγιάλ, τόσο λιγότερο θα μπορούσε να εκφράσει το “αντι-Σαρκοζί” ρεύμα, ένα ρεύμα που παρά το αποτέλεσμα των εκλογών, παραμένει πλειοψηφικό.

Αυτό το ρεύμα θα μπορούσε να το εκφράσει η Αριστερά. Δεν τα κατάφερε και η πτώση των ποσοστών της προσφέρει ένα επιχείρημα σ' αυτούς που υποστηρίζουν πως υπάρχει “δεξιά στροφή”. Το γεγονός ότι η Αριστερά πήγε πολυδιασπασμένη στις εκλογές ήταν ένας παράγοντας που κόστισε. Ομως δεν αρκεί σαν εξήγηση. Η Αριστερά είχε καταφέρει να γίνει πλειοψηφικό ρεύμα στη μάχη του Ευρωσυντάγματος και ενάντια στην επίθεση του ντε Βιλπέν επειδή είχε βάλει στο κέντρο μια μάχη που κατάφερε να συσπειρώσει όλο τον κόσμο που παλεύει ενάντια στη νεοφιλελεύθερη επίθεση. Αν η επαναστατική αριστερά υποτασσόταν απλά στην πίεση της ενότητας χωρίς συγκεκριμένες αιχμές, κινδύνευε να αφήσει ανοιχτή την πόρτα σε λογικές Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας που αναζητούν κεντροαριστερή συγκυβέρνηση με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Η εξευτελιστική στήριξη της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην Ιταλία στην κυβέρνηση Πρόντι είναι πολύ άσχημο σενάριο για να το δούμε να επαναλαμβάνεται στη Γαλλία. Η ενότητα έχει νόημα όταν γίνεται όχημα για τον κόσμο που παλεύει, όχι για να μοιράσει καρέκλες η Αριστερά. Ο Μπεζανσενό με το ενάμισυ εκατομμύριο ψήφους και 4,1%, διασώθηκε από τη γενική πτώση της Αριστεράς, δείχνοντας ότι μια ανοιχτά αντικαπιταλιστική στάση, με ανοιχτούς τους διαύλους με τη βάση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά με κλειστά τα κεντροαριστερά σενάρια μπορεί να φέρει αποτελέσματα ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες.

Το σκηνικό στη Γαλλία βγαίνει πιο πολωμένο μετά τις εκλογές, παρά τις ξαναζεσταμένες αναλύσεις για “δεξιά στροφή”. Ο Σαρκοζί βγαίνει για να υλοποιήσει ένα σκληρό πρόγραμμα για χάρη των γάλλων καπιταλιστών. Θα βρει απέναντί του τους εργάτες και τους φοιτητές που κοντράρουν το νεοφιλελευθερισμό στη Γαλλία ασταμάτητα τα τελευταία χρόνια. Η Αριστερά πρέπει να είναι έτοιμη να ξαναβρεί τις αιχμές που θα την βάλουν επικεφαλής αυτού του κινήματος ενάντια στη δεξιά κυβέρνηση, για να μπορέσει να οργανώσει καινούργιες νίκες. Δεν είναι καιρός για προσαρμογή, αλλά για Αντίσταση.

Nίκος Λούντος