Περιβάλλον
Η Καλιφόρνια στις φλόγες: Κλιματική καταστροφή στην Αμερική του Τραμπ

Οι Δυτικές ΗΠΑ φλέγονται. Σε ένα από τα πιο πλούσια σημεία της ισχυρότερης χώρας του πλανήτη, εξελίσσεται μια οικολογική και ανθρώπινη καταστροφή, μπροστά στην οποία οι μηχανισμοί του κράτους σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Από την Καλιφόρνια ως το Όρεγκον αλλά και την πολιτεία της Ουάσινγκτον, έχουν καεί σχεδόν δύο εκατομμύρια στρέμματα (πολλά περισσότερα αθροίζοντας τις προηγούμενες πυρκαγιές μέσα στη χρονιά), χιλιάδες σπίτια και έχουν χάσει τη ζωή τους 25 άνθρωποι. Οι μετρήσεις έφεραν το Πόρτλαντ στην χειρότερη θέση μεταξύ όλων των πόλεων του πλανήτη σε ποιότητα αέρα που αναπνέουν οι κάτοικοί του. Το Σιάτλ, το Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες έφτασαν στην τρίτη, την έκτη και την όγδοη χειρότερη θέση του πλανήτη.

Η μεγαλύτερη κρατική μηχανή του κόσμου λέει ότι δεν έχει τις δυνάμεις να τις αντιμετωπίσει. Το κράτος που στέλνει τα αεροπλανοφόρα του να περικυκλώσουν την Κίνα στην άλλη άκρη της γης και τα βομβαρδιστικά του να ισοπεδώσουν ολόκληρες χώρες, βγάζει τους επικεφαλής της “πολιτικής προστασίας” στην τηλεόραση να παρακαλάνε τον καιρό να βρέξει και τους ανέμους να μην δυναμώσουν. Οι προτεραιότητες του συστήματος που βάζει τα κέρδη πάνω από τη φύση και τους ανθρώπους έχει οδηγήσει τη μεσαιωνική καραντίνα να λανσάρεται σαν τελευταία λέξη της επιστήμης και τώρα πιθανώς επιστρέφει στο χορό της βροχής για να σταματήσει τις πυρκαγιές.

Οι αυτόχθονες “Ινδιάνοι” της Αμερικής μπορεί να χόρευαν όντως το χορό της βροχής, αλλά είχαν σίγουρα πιο ισορροπημένη σχέση με το δάσος και την πυρκαγιά. Οι πυρκαγιές είναι φυσικό φαινόμενο στην Καλιφόρνια. Ο κύκλος της ζωής των δασών περιλάμβανε πάντα τις περιοδικές πυρκαγιές. Όμως πλέον τα πράγματα δεν είναι “φυσικά”. Μέσα στα 20 χρόνια που έχουμε διανύσει τον 21ο αιώνα έχουν εξελιχθεί στην περιοχή οι οχτώ-εννιά μεγαλύτερες πυρκαγιές στην καταγεγραμμένη ιστορία.

Ο Μάικ Ντέιβις έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς του την τελευταία δεκαετία προειδοποιώντας για την ευαίσθητη ισορροπία του οικοσυστήματος της Καλιφόρνιας. Σε μια παρέμβασή του την περασμένη βδομάδα εξηγεί την επιρροή της κλιματικής αλλαγής και της κερδοσκοπίας στην οικοδομή. “Στις αρχές του αιώνα, το κράτος εστίαζε στην απειλή των πολύχρονων ξηρασιών που οφείλονταν σε όλο και πιο έντονες επισκέψεις του μετεωρολογικού φαινόμενου ‘Λα Νίνια’ και όλο και πιο επίμονων υψηλών βαρομετρικών. Και οι δύο αυτές αλλαγές έχουν να κάνουν με την ανθρωπογενή υπερθέρμανση του πλανήτη. 

Ξηρασία

Οι χειρότεροι φόβοι έγιναν πραγματικότητα με τη μεγάλη ξηρασία της περασμένης δεκαετίας, ίσως της μεγαλύτερης στα τελευταία 500 χρόνια, που οδήγησε στο θάνατο εκατομμύρια βελανιδιές και πεύκα, που μετά μετατράπηκαν σε καύσιμα για τις πυρκαγιές του 2018 και 2019. Πλέον οι επιστήμονες αναγνωρίζουν ένα καινούργιο φαινόμενο, την “καυτή ξηρασία”. Ακόμη και σε χρονιές με κανονική βροχόπτωση, η έντονη ζέστη το καλοκαίρι προκαλεί απώλεια νερού στις φυσικές δεξαμενές και στα φυτά. Ο ερχομός ενός υγρού χειμώνα και μιας πρόωρης άνοιξης μπορεί να μας συγκινεί με την υπέροχη εικόνα των ανθισμένων λουλουδιών, αλλά το αποτέλεσμα είναι μεγάλη ποσότητα ξερόχορτων που ψήνονται στο καλοκαίρι-καμίνι που ακολουθεί και μετατρέπονται σε εμπρηστή τη στιγμή που θα ξεκινήσουν οι διαβολεμένοι άνεμοι.

Η εξάπλωση των κατοικιών σε τέτοιες περιοχές, όπου η πλειονότητα των σπιτιών είναι χτισμένη την τελευταία εικοσαετία, προκαλεί μια βοτανολογική αντεπανάσταση, με τα δάση να αραιώνουν, ενώ το καθάρισμα των θαμνότοπων ανοίγει δρόμο για ‘πυρομανή φυτά’ όπως είναι η μαύρη μουστάρδα και οι βρώμοι.” Σε παλιότερη συνέντευξή του ο Ντέιβις είχε εξηγήσει πώς ο κύκλος της πυρκαγιάς έχει μετατραπεί πλέον και σε κύκλο κερδοσκοπίας οδηγώντας σε φαινόμενα όπως το Μαλιμπού (με μέση τιμή ανά κατοικία τρία εκατομμύρια ευρώ), μιας και με κάθε καταστροφή “η ανοικοδόμηση φέρνει μεγαλύτερα και πιο ακριβά σπίτια, ενώ τα τροχόσπιτα και τα σπίτια όσων δεν ήταν ασφαλισμένοι εξαφανίζονται”.

Στο μεταξύ, όλες οι προηγούμενες πυρκαγιές αντιμετωπίστηκαν, εκτός των άλλων, και λόγω της μαζικής συνδρομής των φυλακισμένων που συμμετέχουν στην δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση με αντάλλαγμα μισθούς ακόμη και κάτω από ένα δολάριο την ώρα. Αυτή τη φορά οι κρατούμενοι βρίσκονται εντελώς αποκλεισμένοι μέσα στις φυλακές, λόγω της πανδημίας. Ο ρατσισμός και η αυταρχικότητα του αμερικάνικου κράτους σε βάρος των μαύρων και ισπανόφωνων στη μεγάλη τους πλειοψηφία κρατούμενων σημαίνει ότι η προσφορά τους στην δασοπυρόσβεση δεν μπορούσε ποτέ να οδηγήσει σε μείωση των ποινών, ενώ τώρα ως “λύση” για την πανδημία αντί για τη χαλάρωση των φυλακών έχουν διαλέξει το βάρβαρο μάντρωμα και την απομόνωση.

Οι γυναίκες και οι άντρες που δουλεύουν στα χωράφια, επίσης ισπανόφωνοι στην πλειονότητά τους, συνεχίζουν τη συγκομιδή, δίπλα στις φωτιές και μέσα στον ακατάλληλο αέρα. Το ίδιο έκαναν σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας, μιας και κηρύχθηκαν “εργάτες και εργάτριες πρώτης ανάγκης”, όπως και πράγματι είναι. Την ίδια στιγμή που οι πλούσιοι του Μαλιμπού έκαναν “καραντίνα” στις επαύλεις τους ή πλέον παίρνουν το αεροπλάνο για να πάνε στη Φλόριντα, ο κόσμος στα χωράφια συνέχισε να δουλεύει για πενταροδεκάρες και με το φόβο του κράτους του Τραμπ που θέλει να τους απελάσει.

Ο Τραμπ ρίχνει το φταίξιμο για τις πυρκαγιές στην κακή διαχείριση των κυβερνητών και στα “ξερά φύλλα” που δεν μαζεύονται. Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια τον πιέζει να παραδεχθεί την κλιματική αλλαγή. Όμως και εκεί η υποκρισία περισσεύει. Οι “ευαίσθητοι” κυβερνήτες είναι οι πρώτοι που κυνηγάνε επενδύσεις στους υδρογονάνθρακες, χαϊδεύουν τις εταιρείες που προκαλούν την κλιματική καταστροφή και πανηγυρίζουν για τις πανάκριβες βίλες που φιλοξενούνται στις πολιτείες τους.

Η Καλιφόρνια έχει βλάστηση που αποκαλείται και Μεσογειακή. Δείχνει την πραγματικότητα της του θανάτου και της καταστροφής που φέρνει η κλιματική αλλαγή όχι μόνο στον Ειρηνικό Ωκεανό αλλά και στη Μεσόγειο. Πίσω από τις πυρκαγιές βρίσκεται ένα σύστημα ρατσισμού, ανισότητας και παραλογισμού, με το οποίο χρειάζεται να συγκρουστούμε, όπως κάνουν εδώ και μήνες οι διαδηλωτές στις ΗΠΑ.


 

Διαβάστε επίσης