Πολιτισμός
«Με τις μέλισσες ή με τους λύκους»: «Είναι μια προνομιακή περίοδος να συνδέσεις το ταξικό με το αντιφασιστικό»

Oι καλλιτέχνες που ανεβάζουν την παράσταση «Με τις μέλισσες ή με τους λύκους» μίλησαν στη Λένα Βερδέ 

 

Πώς αποφασίσατε να πάρετε αυτή την πρωτοβουλία;

Παύλος Κατσιβέλης: Καταρχάς αρκετοί από εμάς παρακολουθήσαμε τη δίκη και την εξέλιξή της αυτά τα χρόνια. Αυτό που με έκανε όμως να το σκεφτώ ήταν το ίδιο το κείμενο. Το φαντάζεται κανείς ανεβασμένο όταν το διαβάζει, είναι πολύ έντονο, από μόνο του “φωνάζει” ότι κάτι θέλει να γίνει. Οπότε το πρότεινα στους συναδέλφους/ισσες εδώ, που στο παρελθόν έχουμε δουλέψει σε κάποια πράγματα μαζί και μου αρέσει η δουλειά του καθενός ξεχωριστά, και όλοι είπαν ναι. Έτσι, μετά και την πολύ θερμή και απλόχερη παραχώρηση από τον Θανάση και τους Αντίποδες, το κείμενο πήγε στη Δανάη και τη Λυδία που έκαναν το κόψιμο και την δραματουργική επεξεργασία και ξεκινήσαμε, αρκετούς μήνες πριν.

Νικόλας Κανάβαρης: Σε αυτό το διάστημα προσπαθήσαμε να δούμε τις ημερομηνίες της δίκης σε συνεννόηση και με τον Θανάση ώστε να μπορέσει η παράσταση να ανέβει πριν η δίκη να τελειώσει. Οπότε είναι και μια προσπάθεια παρέμβασης σε αυτή τη μάχη. Την αντιλαμβανόμαστε σαν ένα κομμάτι του αντιφασιστικού αγώνα τα τελευταία πολλά χρόνια, που μπορεί να παίρνει και διαφορετική μορφή. Δηλαδή ήταν, είναι και θα συνεχίσει να είναι στο δρόμο, αλλά θα μπορούσε να είναι πχ και στο θέατρο; Ήταν ένα ερώτημα και για μένα και για όλους μας που το απαντήσαμε θετικά. Ναι, μπορεί να είναι και στο θέατρο αυτή η διεκδίκηση, αυτός ο αγώνας.

Δανάη Λιοδάκη: Σε ένα πρώτο επίπεδο θέλαμε να συμβάλλουμε στο κίνημα και την κουβέντα που γίνεται όλο τον τελευταίο καιρό για την καταδίκη της Χρυσής Αυγής. Να καταδειχτεί δηλαδή και με αυτό τον τρόπο ότι δεν είναι αθώοι και πρέπει να καταδικαστούν. Μας ενδιέφερε όμως και καλλιτεχνικά το κείμενο, η κεντρική του ιδέα, αυτός ο διαχωρισμός που βάζει ανάμεσα στον κόσμο των λύκων και στον κόσμο των μελισσών. Μέσα από την παράσταση προσπαθούμε να αναδείξουμε ένα κομμάτι του κόσμου των μελισσών.

Πώς έγινε η μεταφορά του κειμένου στη σκηνή;

Γεράσιμος Γεννατάς: Καταρχάς είναι τόσο πολύ δυνατό το κείμενο. Λέγαμε με τον Παύλο τις προάλλες ότι ενώ είναι ένα κείμενο πολύ αυστηρά δομημένο, φτιαγμένο με όρους που ορίζει η νομική επιστήμη, την ίδια στιγμή, ενώ είναι τόσο μαθηματικό, έχει μέσα στην αγκαλιά του τόση πολλή ποίηση. Ο Καμπαγιάννης μας εξήγησε σε κάτι μπύρες –λίγες δυστυχώς (γέλια)- ότι είχε πολλά προβλήματα λυμένα από τους συναδέλφους του, από άλλες μέλισσες δηλαδή που είχαν κάνει πολλή δουλειά, για να αποκτήσει το κείμενο όλες αυτές τις πτυχές τις ποιητικές. Μετά εμείς, επειδή είμαστε βαρεμένοι με αυτό που κάνουμε, το καλλιτεχνικό, λέμε μήπως και η ποίηση είναι το ίδιο; Μήπως κι αυτή είναι ένα κείμενο κατασκευασμένο μαθηματικά, αυστηρά δομημένο, ταξινομημένο, που όμως έχει στην αγκαλιά της όλους εμάς; Η διαφοροποίηση στη δική μας περίπτωση είναι ότι δεν πρόκειται ακριβώς για μια παράσταση αλλά για μια μορφή διαβάσματος. Άρα έχει μια λίγο μεγαλύτερη πρωταγωνιστική θέση το κείμενο. Άρα πρέπει να κρατήσεις πίσω κάποια άλλα πράγματα για να έρθει το κείμενο μόνο του πιο μπροστά. Ωραίο είναι αυτό. Με ακριβώς αυτή τη συνθήκη, λίγο καινούργια εμπειρία.

Δανάη Λιοδάκη: Έτσι όπως κάναμε το κόψιμο του κειμένου και τη δραματουργική επεξεργασία μαζί, επιλέξαμε να κρατήσουμε τη ροή της αγόρευσης ως έχει, απλά κόψαμε πάρα πολλά κομμάτια ενδιάμεσα, κυρίως τα πιο πρακτικά δικαστικά. Κρατήσαμε τους βασικούς πυλώνες, αναδεικνύοντας τον κάθε ένα από λίγο. Άρα έχουμε κρατήσει ένα κομμάτι για τη δίκη, ένα για τη ΧΑ ως εθνικοσοσιαλιστική οργάνωση, από ένα κομμάτι για τις τρεις υποθέσεις που συνεκδικάζονται καθώς και τον επίλογο της αγόρευσης.

Γιώργος Χανός: Κάποιος που δεν έχει διαβάσει την αγόρευση ή δεν έχει παρακολουθήσει την υπόθεση, μπορεί πολύ εύκολα να καταλάβει γιατί η ΧΑ είναι εγκληματική οργάνωση, τη δράση της, την ιστορία της μέσα στο χρόνο, γιατί πρέπει να καταδικαστεί. Έχουν καταφέρει δηλαδή τα κορίτσια να μείνει όλη η ουσία. Και μουσικά αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε με τον Παύλο είναι να πάρουμε διάφορα στοιχεία από τα ηχητικά ντοκουμέντα της δίκης που αναφέρονται στο κείμενο και να τα αξιοποιήσουμε δημιουργώντας καινούργια υλικά και ήχους από αυτά.

Τους τελευταίους μήνες οι εργάτες της Τέχνης είσαστε στο δρόμο. Τι έχετε να πείτε για αυτές τις κινητοποιήσεις;

Γεράσιμος Γεννατάς: Είναι μια πολύ ωραία ευκαιρία για να καταλάβουμε και να αναρωτηθούμε όλοι μαζί κι εμείς σαν κομμάτι της κοινωνίας και οι υπόλοιποι άνθρωποι που είναι εργάτες, αν είμαστε χρήσιμοι. Δεν ξέρω αν είμαστε χρήσιμοι στην κοινωνία, αν μας θέλει η κοινωνία. Μιλάω για αυτή την κοινωνία που υπάρχει. Είναι πολύ σκληρό και βαρύ αυτό, ποια είναι η άποψη της ευρύτερης κοινωνίας για μας. Ότι είμαστε κάτι τύποι που είμαστε γελωτοποιοί, χωρατατζήδες; Είναι λίγο σκιαχτικό. Όλες οι αναφορές είναι τηλεοπτικές και τίποτα άλλο. Για όλα τα θέματα. Τα σχολεία πχ φέτος ανοίγουν με αναρίθμητα προβλήματα και ελλείψεις, εν μέσω μάλιστα του κορονοϊού. Προβλήματα που πέφτουν όλα στις πλάτες των δασκάλων να αντιμετωπίσουν. Είναι ταξικό το ζήτημα. Η λογική τους είναι: “Δεν μας νοιάζει αν όλα αυτά τα παιδιά μείνουν αγράμματα, τα δικά μας είναι στο κολλέγιο και θα σας κυβερνήσουν κιόλας σε είκοσι χρόνια”. 

Παύλος Κατσιβέλης: Ένα ενδιαφέρον πράγμα που έγινε με την πανδημία είναι ότι ανακίνησε πάρα πολύ το ενδιαφέρον των καλλιτεχνών για τα εργασιακά τους δικαιώματα. Είδαν πολύ περισσότερο τον εαυτό τους ως εργαζόμενους. Και στους συλλόγους και παντού, το art workers έγινε σύμβολο. Παλιότερα δεν ήθελαν καν να το λένε αυτό, κυριαρχούσε η αντίληψη ότι οι καλλιτέχνες είναι κάτι άλλο. Και τώρα βλέπεις ότι απαιτούν να τους λένε έτσι. Οι εργασιακές συνθήκες των καλλιτεχνών στην Ελλάδα ήταν πάρα πολύ δύσκολες και πριν την πανδημία. Η πλειοψηφία κάνουμε κι άλλες δουλειές, λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να ζήσουν μόνο από την τέχνη. Πολύ ενδιαφέρον επίσης είναι ότι αυτό το αυθόρμητο, το από τα κάτω κίνημα, που θυμίζει παρόμοια κινήματα από το 2001 και κύρια από το 2010 και μετά, δεν ήταν ενάντια στις ήδη οργανωμένες δομές των καλλιτεχνών σε σωματεία κλπ. Αντιθέτως αναζωογόνησε τα σωματεία, έβγαλε σχήματα πολιτικά, ανεξάρτητα αν συμφωνείς ή διαφωνείς μαζί τους. Και ακόμα, ότι το ίδιο το support art workers και παρόμοιες δικτυώσεις βάζουν μόνες τους μπροστά, ξεκάθαρα, ότι στις 7 Οκτώβρη θα είμαστε εκεί όλοι μαζί. Αυτό δεν το είχαμε πριν. Είναι μια προνομιακή περίοδος να συνδέσεις το ταξικό με το αντιφασιστικό. Να δούμε το μπρεχτικό ότι ο φασισμός μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο σαν η πιο χυδαία ξεδιάντροπη μορφή καπιταλισμού.

Ποιους στόχους βάζετε με την παράσταση;

Φοίβος Πετρόπουλος: Υπήρξε πολύ γρήγορα ενδιαφέρον και ανταπόκριση για την παράσταση. Πολύ γρήγορα τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν και γι' αυτό προστέθηκαν δυο ακόμα παραστάσεις. Πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργηθεί τριβή με το ζήτημα, όσο περισσότερο γίνεται, με όσους περισσότερους γίνεται, είτε είναι μια βδομάδα, είτε μια μέρα πριν το Εφετείο. Τώρα είναι η στιγμή. Εμείς αυτό κάνουμε, μέσα από μια σκηνική πράξη, τους καλούμε να έρθουν σε επαφή με αυτή τη μάχη. 

Δανάη Λιοδάκη: Για μένα είναι σημαντικό ότι αυτή η δίκη και όλα τα προηγούμενα χρόνια που η ΧΑ είχε μια δράση στο δρόμο και τη βλέπαμε καθημερινά και υπήρχε ένας φόβος ότι μπορεί να είμαι στο λεωφορείο και να χτυπήσουν έναν μετανάστη κλπ, και μετά ότι μπήκε στη Βουλή, ότι δολοφόνησαν έναν από μας, το σύμβολο της μητέρας, έχει φέρει σε όλους και ένα συναίσθημα. Δεν είναι μόνο μια σκέψη και συζήτηση ορθολογική, τι είναι ο φασισμός, πώς γεννιέται, πώς χτυπιέται, πώς νικιέται, είναι και ένα συναίσθημα συλλογικό. Και αυτό που κάνουμε εδώ έχει σημασία να ακουμπήσει και αυτό το κομμάτι.

Παύλος Κατσιβέλης: Συμφωνώ με τη Δανάη, δεν το είχαμε ξαναπεί έτσι μέχρι σήμερα. Μπορείς να βρεις κομμάτια ποίησης στα κείμενα, στις δράσεις, στις διαδικασίες, στις κινητοποιήσεις, στον κόσμο του αγώνα. Είναι κάτι που πολλές φορές το ξεχνάμε. Επίσης αυτή η δίκη έχει ιστορικές διαστάσεις, είναι από αυτές που κρίνονται πολύ λιγότερο στο δικαστήριο. Αξίζει κανείς να συνδράμει από όλα τα μετερίζια και πιθανότατα να έχει και κάποιο πρακτικό αποτέλεσμα. Αν γεμίζουν εκδηλώσεις, πορείες, θέατρα, τραγούδια, αν υπάρχει μια λαϊκή κίνηση που λέει ότι στο δικαστήριο θέλουμε αυτή την απόφαση, μπορεί να έχει σημασία.

Νικόλας Κανάβαρης: Θα ήθελα σε όσους έρθουν στην παράσταση, στην μιάμιση αυτή ώρα, να δοθεί η αίσθηση ενός πολύ δυνατού “εμείς”, ενός κοινού κόσμου. Να δοθεί η δυνατότητα να οραματιστούμε από κοινού, να πλάσουμε ένα διαφορετικό αύριο. Έναν κόσμο που πάνω στο δίπολο που θέτει η παράσταση, με τις μέλισσες ή με τους λύκους, να είναι σηματοδότης ότι είναι μονόδρομος για μας που είμαστε οι εργαζόμενοι, οι από κάτω, οι καταπιεζόμενοι να κοιτάμε προς τις μέλισσες και να είμαστε μαζί τους.

 

Συντελεστές:
Ερμηνεία: Γεράσιμος Γεννατάς
Μουσική: Παύλος Κατσιβέλης, Γιώργος Χανός
Σκηνοθετική επιμέλεια: Δανάη Λιοδάκη
Σκηνογραφική επιμέλεια: Νικόλας Κανάβαρης
Δραματουργική επεξεργασία: Λυδία Λιοδάκη, Δανάη Λιοδάκη
Φωτογραφίες: Μαριάννα Στεφανίτση
Διεύθυνση παραγωγής: Φοίβος Πετρόπουλος
Σχεδίαση αφίσας: Πέτρος Βούλγαρης
 
Info:
«Με τις Μέλισσες ή με τους Λύκους»
Σάββατο 19, Κυριακή 20, Δευτέρα 21 και Τρίτη 22 
Σεπτεμβρίου στις 21:00
Κινηματογράφος Τριανόν
Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101 (Μετρό Βικτώρια)
Τηλ: 210-8215469 
Εισιτήριο 5 ευρώ€
Προπώληση στα ταμεία του Τριανόν και στο viva.grs