Διεθνή
Ισπανία: Η πολιτική αστάθεια παραμένει

Η ισπανική Δεξιά πανηγυρίζει για τα αποτελέσματα των εκλογών της περασμένης Κυριακής. Ο Ραχόι βγήκε να μιλήσει στους συγκεντρωμένους του οπαδούς χοροπηδώντας και δεν μπορούσε να συγκρατήσει το γέλιο του. Όμως δεν πρόκειται για πανηγυρισμούς θριαμβευτή, αλλά για τη χαρά κάποιου που συνειδητοποιεί ότι γλίτωσε προς το παρόν από ένα φορτηγό που έρχεται καταπάνω του.
 
Στην πραγματικότητα, το ισπανικό πολιτικό σύστημα δεν έλυσε την Κυριακή κανένα από τα προβλήματα που σέρνονται τουλάχιστον από τις εκλογές του περασμένου Δεκέμβρη. Το Λαϊκό Κόμμα (PP) του Ραχόι βγαίνει ισχυρότερο σε έδρες, έχοντας κερδίσει 700 χιλιάδες ψήφους παραπάνω από το Δεκέμβρη. Οι 400 χιλιάδες από αυτές προέρχονται από τους “Πολίτες” του Αλμπέρτ Ριβέρα, που αποδεικνύονται αυτό που ήταν πάντα, μια πατερίτσα της επίσημης δεξιάς. Άλλες 100 χιλιάδες επέστρεψαν στο PP από άλλο δεξιό μόρφωμα που πλέον διαλύεται. 100 χιλιάδες ψήφους έχασε αθροιστικά και η εθνοτική δεξιά σε Καταλωνία, Βασκία και Κανάρια. Ο Ραχόι από τις εκλογές του 2011 ως το Δεκέμβρη έχασε 3,6 εκατομμύρια ψήφους. Τώρα πανηγυρίζει γιατί πήρε πίσω 700 χιλιάδες, και αυτές ρουφώντας την υπόλοιπη δεξιά.
 
Το σοσιαλδημοκρατικό PSOE βγήκε σε πρώτη φάση να πανηγυρίσει και αυτό, γιατί παραμένει δεύτερο κόμμα και δεν ξεπεράστηκε από την Αριστερά. Η αλήθεια είναι ότι ο Πέδρο Σάντσεθ το Δεκέμβρη κατάφερε το χειρότερο ιστορικά σκορ για το PSOE, και πλέον έσπασε και αυτό το ρεκόρ. Έχασε 100 χιλιάδες ψήφους επιπλέον και πέντε ακόμη έδρες. Οι σχολιαστές που βιάστηκαν να κηρύξουν το τέλος της πτώσης του δικοματισμού δεν κοιτάνε τα νούμερα. Τα δυο κόμμματα από κοινού το 2008 είχαν 22,5 εκατομμύρια ψήφους και πλέον έχουν 13,3 -9 εκατομμύρια λιγότερους ψηφοφόρους σε οχτώ χρόνια.
 
Ο κόσμος της αριστεράς είναι στεναχωρημένος και θυμωμένος -και έχει κάθε λόγο να είναι. Μέσα σε μια τέτοια εικόνα που η Δεξιά παρόλες τις εκκλήσεις για συσπείρωση δεν τα καταφέρνει, και το PSOE χάνει, η συμμαχία Unidos Podemos (Ενωμένοι Μπορούμε) διέψευσε αρνητικά τις δημοσκοπήσεις και καταγράφει 1,1 εκατομμύρια λιγότερους ψηφοφόρους σε σχέση με το Δεκέμβρη. Σχεδόν ένας στους πέντε από όσους ψήφισαν το Δεκέμβρη Ποδέμος, Ενωμένη Αριστερά και τους υπόλοιπους συμμάχους τους, δεν επανέλαβε την ψήφο του τον Ιούνη. Η συμμαχία του Ποδέμος με την Ενωμένη Αριστερά (όπου κύρια δύναμη είναι το KK Ισπανίας) αντίθετα με τις δημοσκοπήσεις όχι μόνο δεν κατάφερε να αθροίσει, αλλά συγκέντρωσε λιγότερες ψήφους από όσες το Ποδέμος μόνο του το Δεκέμβρη.
 
Συντηρητική καμπάνια
Η συζήτηση μέσα στο Ποδέμος θα ανάψει, ήδη φαίνονται οι πρώτοι τριγμοί. Είναι σίγουρο ότι η πιο δεξιά πτέρυγα θα ρίξει το φταίξιμο στην συμμαχία με την Ενωμένη Αριστερά. Το βασικό στέλεχος αυτής της πτέρυγας, Ίνιγκο Ερεχόν, ήδη μέσα στην καμπάνια επέμενε ότι το Ποδέμος συνεχίζει να μην είναι “ούτε αριστερά, ούτε δεξιά”, αλλά έπρεπε να ανεχτεί στις προεκλογικές συγκεντρώσεις τις σημαίες με τα σφυροδρέπανα και της αβασίλευτης δημοκρατίας. 
 
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η εκλογική τακτική της συμμαχίας δεν ήταν πιο αριστερή σε σχέση με το Δεκέμβρη, αλλά πιο συντηρητική. Η ηγεσία του Ποδέμος στήριξε όλη της την καμπάνια στην προοπτική για συγκυβέρνηση με το PSOE. Το κάλεσμα στον κόσμο ήταν να ψηφίσει Αριστερά για να καθορίσει ότι ο Σάντσεθ δεν θα συμμαχήσει με τη Δεξιά αλλά μαζί τους. Από άποψη ψήφων, οι δυο αριστεροί σχηματισμοί το Δεκέμβρη αθροιστικά είχαν ξεπεράσει το PSOE. Έτσι άφησαν στην άκρη όλη την κριτική όχι μόνο στον καπιταλισμό, αλλά σε βασικά πράγματα, όπως οι αντεργατικοί νόμοι που είναι κληρονομιά του PSOE. Η λογική του Ιγκλέσιας ήταν ότι η καμπάνια πρέπει να είναι όσο το δυνατόν αθόρυβη ώστε απλώς να μεταφερθούν οι ψηφοφόροι του Δεκέμβρη τον Ιούνη, και να μετατοπιστούν και ορισμένοι από το PSOE.
 
Η αντίπαλη πλευρά όμως, αυτή τη φορά είχε αλλάξει τακτική. Όλοι ήταν εναντίον της Αριστεράς. Παραιτημένα στελέχη της Δεξιάς βγήκαν από τη ναφθαλίνη για να σώσουν τη χώρα “από τον κομμουνισμό”. Η προεκλογική περίοδος είχε κάτι από τον Μάη Ιούνη του 2012 στην Ελλάδα με τις απειλές για καταστροφή σε περίπτωση νίκης της Αριστεράς. Η απάντηση της ρεφορμιστικής Αριστεράς ήταν άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε. Από τη μια μεριά, δεξιά προσαρμογή: ο Ιγκλέσιας δήλωσε σοσιαλδημοκράτης, αλλά και “καλύτερος πατριώτης” από τους υπόλοιπους. Από την άλλη, απέφευγε να απαντήσει στα ίσια. 
 
Η δεξιά κουνούσε το λάβαρο του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και του Μαδούρο στη Βενεζουέλα για να πει ότι οι αριστερές κυβερνήσεις οδηγούν στην καταστροφή, και η Αριστερά απαντούσε είτε με αστειάκια, είτε λέγοντας ότι αυτά στην Ισπανία δεν συμβαίνουν γιατί είναι μεγάλη χώρα και δεν μπορεί να βγει από το ευρώ. Έφτασε το μπρέξιτ τρεις μέρες πριν τις εκλογές για να θυμίσει σε όλους ότι όλα γίνονται. Στο μεταξύ ο Ιγκλέσιας περηφανευόταν ότι το Ποδέμος είναι το μόνο κόμμα που έχει στείλει αντιπροσώπους στη Βρετανία για να συμμετάσχουν στην καμπάνια υπέρ της ΕΕ.
 
Πριν από μερικούς μήνες, το PSOE ήταν “κάστα”, τώρα γινόταν διαβατήριο για την κυβέρνηση. Η “Ενωμένη Αριστερά” ήταν “απομεινάρι του παρελθόντος”, τώρα έγινε εκλογικός σύμμαχος. Οι πιέσεις των Βρυξελλών θα αντιμετωπίζονταν με αναδιαπραγμάτευση του χρέους, τώρα υποτίθεται δεν θα υπήρχαν πιέσεις γιατί μια Αριστερή κυβέρνηση ξέρει καλύτερα να πληρώνει τα χρέη. Με αυτά τα αντιφατικά μηνύματα, πάνω από ένα εκατομμύριο κόσμος δεν κινητοποιήθηκε για να πάει στην κάλπη.
 
Παρόλα αυτά, η Αριστερά συνεχίζει να έχει 71 έδρες στο κοινοβούλιο, όσες δηλαδή και από το Δεκέμβρη. Το αθροισμα PP και “Πολιτών” δεν βγάζει απόλυτη πλειοψηφία. Ο Σάντσεθ παραμένει δεσμευμένος να μην στηρίξει το Ραχόι ως πρωθυπουργό. Στην Καταλωνία και τη χώρα των Βάσκων η Αριστερά συνεχίζει να είναι πρώτη δύναμη και το ζήτημα της καταλανικής ανεξαρτησίας πίεζει. 
 
Μια πιθανή κυβέρνηση μειοψηφίας με τη στήριξη PP και “Πολιτών” θα είναι μια κυβέρνηση αδύναμη, η οποία θα έχει σαν καθήκον να περάσει σε σύντομο χρόνο όλες τις επιθέσεις που ο Ραχόι έχει παγώσει ή επιχειρήσει να περάσει με βήμα σημειωτόν τα τελευταία χρόνια. Στην οργάνωση της αντίστασης απέναντι σε αυτά τα σχέδια θα φανεί η σημασία της αριστερής στροφής μετά από αυτόν τον μακρύ εκλογικό κύκλο που προς το παρόν έκλεισε.