Γράμματα και σχόλια
Μνημονιακοί κατά Βαρουφάκη: Τα Plan B χρειάζονται ρήξεις και υποκείμενο

“Ας γίνει εξεταστική, ειδικό δικαστήριο ή στρατοδικείο, να μπουν τα χαρτιά στο τραπέζι. Ο Αλέξης Τσίπρας είχε πάρει στα χέρια του το σύστημα παράλληλων πληρωμών από το ‘12 καθώς αυτό ήταν το plan b της κυβέρνησης, σε περίπτωση που κατέρρεε η διαπραγμάτευση. Ας με καλέσει η ΝΔ στα κομματικά της όργανα να με εξετάσει...’’.

Με αυτόν τον τρόπο επέλεξε να απαντήσει ο Βαρουφάκης στην επίθεση που εξαπέλυσαν εναντίον του, με ερώτηση που κατέθεσαν στην βουλή, εννέα βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Τα κύρια ζητήματα που ζητούν οι βουλευτές να συζητηθούν είναι ποια ήταν τα θέματα που συζητήθηκαν στις συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2015 και αν έγινε ή όχι παρουσίαση από τον πρώην υπουργό Οικονομικών του σχεδίου για “παράλληλο σύστημα πληρωμών”, σε επίπεδο Υπουργικού Συμβουλίου ή άλλου συλλογικού Κυβερνητικού Οργάνου. 

H ερώτηση στην βουλή αρχικά έχει στόχο να αναδείξει ότι δεν μπορεί να υπάρχει καμία εναλλακτική από την πιστή τήρηση των μνημονίων. Με την ευκαιρία, πυροδότησε και ένα νέο γύρο επιθέσεων από τα δεξιά στον Βαρουφάκη, τον Τσίπρα και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, στην συμπλήρωση δύο χρόνων από το ιστορικό ΟΧΙ στο δημοψήφισμα του 2015, που βάζει στο τραπέζι το ζήτημα της εξεταστικής επιτροπής και την απόδοση ποινικών ευθυνών.

Αφορμή για την ερώτηση στάθηκαν οι πρόσφατες αποκαλύψεις του Kορεάτη συμβούλου του πρώην Υπουργού Οικονομικών, Κιμ Γκλέν, καθώς και το νέο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη Adults in the Room. Η ελληνική έκδοση αναμένεται να κυκλοφορήσει το φθινόπωρο με τίτλο «Ανίκητοι ηττημένοι - Για μια ελληνική άνοιξη μετά από ατελείωτους μνημονιακούς χειμώνες». 

Διαπραγματεύσεις

Στις σελίδες του βιβλίου ξετυλίγεται το κουβάρι των συζητήσεων και των διαπραγματεύσεων στο Eurogroup μεταξύ των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης με κύριο ζήτημα την υπογραφή συμφωνίας για το ελληνικό χρέος και την ανάκαμψη της οικονομίας. Μέσα από τους διαλόγους που αναφέρει ο Βαρουφάκης αποκαλύπτεται η διάβρωση των θεσμών της ΕΕ και της τρόικα, το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων στο Eurogroup, ο κυνισμός της πολιτικής ελίτ, μίας σειράς μη εκλεγμένων γραφειοκρατών που έχουν στα χέρια τους το οικονομικό και πολιτικό έλεγχο των λαών της Ευρώπης. 

Ταυτόχρονα όμως αναδεικνύονται τα όρια στον ορίζοντα του Βαρουφάκη. Ο ίδιος περιγράφει τον εαυτό του ως εκκεντρικό μαρξιστή, αλλά μοιάζει περισσότερο εκκεντρικός παρά μαρξιστής. Στον πυρήνα της σκέψης του παραμένουν οι ψευδαισθήσεις για τον μετασχηματισμό της ευρωζώνης μέσα στην οποία μπορεί να αντιστραφεί η λιτότητα, όπως και να διασωθεί ο καπιταλισμός από τον ίδιο του τον εαυτό. Άλλωστε όπως ο ίδιος δηλώνει «το κόστος της εξόδου της χώρας από το ευρώ είναι τεράστιο», ψαλιδίζοντας έτσι την αναγκαία στρατηγική της ρήξης.

Δίχως αμφιβολία μία νικηφόρα στρατηγική  δεν μπορεί να βασίζεται σε μυστικά σχέδια που καταστρώνονται και επεξεργάζονται από τα πάνω υποτιμώντας την δύναμη των από τα κάτω. Είναι αναγκαία η συλλογική επεξεργασία τους και η στήριξή τους από το μαζικό κίνημα, την εργατική τάξη και τα συνδικάτα, τα οργανωμένα της τμήματα. 

Αλλά αυτό προϋποθέτει μία αριστερά που έχει εμπιστοσύνη στην εργατική τάξη και στους αγώνες που δίνει από τα κάτω, έτσι ώστε να κάνει κτήμα της και να υλοποιήσει η ίδια ένα αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα που να βάζει μπροστά την διαγραφή του χρέους, την ρήξη με την ΕΕ και το ευρώ. Δύο χρόνια μετά το δημοψήφισμα η μετάσταση της πολιτικής κρίσης έχει περάσει από την περιφέρεια στον πυρήνα της ΕΕ. Σε όλη την Ευρώπη υπάρχει αναβίωση της αριστεράς και η συζήτηση για τον στρατηγικό προσανατολισμό της είναι το επίδικο έτσι ώστε να μπορέσουμε να οργανώσουμε την δύναμη για να σταματήσουμε τα Μνημόνια.