Διεθνή
Ιταλία: Μελόνι, όπως Μουσολίνι

Η νίκη της δεξιάς συμμαχίας στις ιταλικές εκλογές της περασμένης Κυριακής δεν ήταν έκπληξη. Αλλά αυτό δεν την κάνει ούτε κατά ένα χιλιοστό λιγότερο ανησυχητική ή επικίνδυνη.

Οι «Αδελφοί της Ιταλίας», το κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι, που θα αναλάβει την πρωθυπουργία, είναι κατευθείαν απόγονος του «Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος» (MSI), του φασιστικού κόμματος που δημιούργησαν αμέσως μετά τον πόλεμο οι νοσταλγοί του Μπενίτο Μουσολίνι. Η Μελόνι έγινε στα 15 της μέλος της νεολαίας του MSI. Το 2004 αρχηγός της (το κόμμα είχε μετονομαστεί στο μεταξύ σε «Εθνική Συμμαχία»). Τέσσερα χρόνια αργότερα ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο ακροδεξιός, διεφθαρμένος μεγιστάνας των μίντια που κυβερνούσε, με διακοπές, την Ιταλία από το 1994 ως το 2011, την διόρισε «υπουργό νεολαίας».

Στην πρώτη της ομιλία μετά τη νίκη στις εκλογές της 25 Σεπτέμβρη δήλωσε, όπως συνηθίζεται, ότι θα είναι πρωθυπουργός «όλων των πολιτών». Στην πραγματικότητα δεν έχει εγκαταλείψει ούτε μια από τις φασιστικές της ιδεοληψίες. Στις εκλογές οι «Αδελφοί» κατέβηκαν με κεντρικό σύνθημα «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια». Η Μελόνι έχει πολλές φορές δηλώσει στις συνεντεύξεις της ότι είναι αντίθετη σε κάθε τι το «προοδευτικό»– από το δικαίωμα στην άμβλωση και το σύμφωνο συμβίωσης μέχρι τους ομόφυλους γάμους και τις σπουδές φύλου στα πανεπιστήμια. 

Στις εκλογές το κόμμα της ήρθε με ένα ποσοστό 26% πρώτο. Συνολικά, με το 9% της Λέγκας, του ρατσιστικού κόμματος του Ματέο Σαλβίνι και το 8% της «Φόρτσα Ιτάλια» του Μπερλουσκόνι η «Δεξιά Συμμαχία» ξεπέρασε το 43%. Χάρη στο εκλογικό σύστημα της Ιταλίας η νίκη αυτή θα μεταφραστεί σε μια ισχυρή πλειοψηφία μέσα και στα δυο κοινοβουλευτικά σώματα. Ο «κεντροαριστερός» συνασπισμός πήρε συνολικά 26,33% με το σοσιαλδημοκρατικό Δημοκρατικό Κόμμα που ήρθε δεύτερο να παίρνει 19% και το Verdi-Sinistra Italiana 3,56%. Στην τρίτη θέση ήταν τα «Πέντε Αστέρια» με 15,4% ενώ ο «κεντρώος» πόλος του Καλέντα και του πρώην πρωθυπουργού Μ. Ρέντσι πήρε το 7,8%.

ΕΕ-Φρούριο

Πως φτάσαμε εδώ; Έχουν γίνει οι Ιταλοί φασίστες; Βυθίζεται η Ευρώπη στον ρατσισμό, το εθνικισμό, τον φόβο και το μίσος; Η απάντηση είναι αρνητική. Όχι γιατί θα σταματήσουν τους φασίστες οι «θεσμοί της δημοκρατίας» ή οι «αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Τις επιτυχίες της η ευρωπαϊκή ακροδεξιά τις χρωστάει σε μεγάλο βαθμό στους θεσμούς αυτούς – στον ρατσισμό της «Ευρώπης Φρούριο», στην πολεμοκαπηλία του ΝΑΤΟ, στον νεοφιλελευθερισμό της Κομισιόν. Η απάντηση είναι αρνητική γιατί το κίνημα -οι εργάτες, οι φοιτητές, οι γυναίκες, οι αντιρατσιστές, οι αντιφασίστες- δεν πρόκειται να αφήσουν τα τέρατα σαν την Μελόνι ή την Λεπέν να βυθίσουν την ανθρωπότητα ξανά στα μεσάνυχτα της ιστορίας που ονειρεύονται.

Το 26% η Μελόνι το χρωστάει πρώτα και κύρια στην αποχή – η συμμετοχή στις φετινές εκλογές έπεσε στο 63%, το χαμηλότερο ποσοστό στην ιστορία και δέκα μονάδες κάτω από τα νούμερα των εκλογών του 2018. Το χρωστάει επίσης στα κόμματα της «κεντροαριστεράς» που δεν κατάφεραν να αντιτάξουν μια πειστική εναλλακτική λύση. 

Ο βασικός πριμοδότης, όμως, της ακροδεξιάς είναι η πολιτική που εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια όλες -χωρίς καμιά εξαίρεση- οι κυβερνήσεις της Ιταλίας: ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός, η διαρκής λιτότητα, οι συνεχείς περικοπές, οι ολοένα και πιο προκλητικές ιδιωτικοποιήσεις. Η Ιταλία έχει ένα από τα υψηλότερα δημόσια χρέη στον κόσμο  και παρόλο που, τυπικά, δεν της επιβλήθηκαν ποτέ μνημόνια βρίσκεται συνεχώς κάτω από την απειλή της υποβάθμισης από τους οίκους αξιολόγησης, της έκρηξης του κόστους δανεισμού και της χρεοκοπίας. Το αποκορύφωμα αυτής της πολιτικής ήταν η περίοδος της «τεχνοκρατικής» διακυβέρνησης του Μάριο Ντράγκι -του πρώην διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που ανέλαβε με την στήριξη όλων σχεδόν των κομμάτων της ιταλικής βουλής για να παραιτηθεί τελικά τον περασμένο Ιούνη, ύστερα από μια ακόμα πολιτική κρίση. 

Αυτή η «μονιμότητα» του νεοφιλελευθερισμού υπονομεύει όπως είναι φυσικό την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων στις εκλογές. Γιατί να πάνε να ψηφίσουν όταν το αποτέλεσμα, ότι και αν ρίξουν στην κάλπη,  θα είναι απλά ένας άλλος παλιός ή νέος «Ντράγκι»; Το κόμμα της  Μελόνι ήταν το μοναδικό κοινοβουλευτικό  κόμμα που δεν στήριξε τον Ντράγκι, ουσιαστικά ήταν το προηγούμενο διάστημα η μοναδική αντιπολίτευση μέσα στην ιταλική Βουλή. Το αποτέλεσμα ήταν μια μετατόπιση των δεξιών ψηφοφόρων από τα κόμματα του Μπερλουσκόνι και του Σαλβίνι στους «Αδελφούς».  

Είναι βαθιά νυχτωμένοι όσοι πιστεύουν ότι η Μελόνι δεν θα είναι ένας ακόμα «Ντράγκι». Πριν ακόμα εκλεγεί είχε φροντίσει να διαβεβαιώσει τα αφεντικά στην Ιταλία και τους φίλους τους στις Βρυξέλλες ότι η «σώφρων» πολιτική θα συνεχιστεί. Στην πραγματικότητα αυτό που υπόσχεται είναι να πατάξει το κίνημα -με την καταστολή, τον περιορισμό των δικαιωμάτων και την ιδεολογική αντεπίθεση. Για την άρχουσα τάξη είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Για το εργατικό κίνημα και την Αριστερά μια μεγάλη πρόκληση.