Σύμφωνα με έρευνα που έγινε στην Αμερική, η θνησιμότητα ασθενών αυξάνεται κατά 7% όταν οι νοσηλευτές και οι νοσηλεύτριες υποχρεώνονται να παρακολουθούν έναν επιπλέον ασθενή. Και η αύξηση συνεχίζεται για κάθε επιπλέον ασθενή. Στη φωτογραφία, απεργία εργαζόμενων στα νοσοκομεία της πολιτείας της Νέας Υόρκης που έγινε πριν από λίγες μέρες με αίτημα προσλήψεις για να υπάρχει ασφαλής αναλογία ασθενών ανά νοσηλευτή.
Την Τρίτη 8.12 ξεκίνησαν οι πρώτοι εμβολιασμοί, με το εμβόλιο των «Pfizer»/«BioNTech», στη Μεγάλη Βρετανία. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, η Υπηρεσία Τροφίμων - Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έδωσε το πράσινο φως για την άμεση έναρξη των εμβολιασμών για το ίδιο εμβόλιο. Εμβολιασμοί έχουν ήδη ξεκινήσει η Ρωσία και η Κίνα με τα δικά τους εμβόλια. Η ΕΕ θα δώσει την έγκριση της στις 29/12.
H έγκριση των εμβολίων γίνεται με φαστ-τρακ διαδικασίες και με κυβερνητικές παρεμβάσεις. Όπως γράφουν οι εφημερίδες: “Ή εγκρίνεις το εμβόλιο απόψε ή απολύεσαι φέρεται να είπε ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Μαρκ Μέντοους, στον επικεφαλής της Αμερικανικής Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), Στίβεν Χαν”.
Τα ζητήματα και τα ερωτήματα που ανοίγονται αλλά και τα συμφέροντα που διακυβεύονται γύρω από την "κούρσα" του εμβολίου είναι τεράστια. Από την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους μέχρι την πρόσβαση σ' αυτά που θα τα καταστήσει παγκόσμια δημόσια αγαθά κόντρα στον «εμβολιαστικό εθνικισμό» των ισχυρών κρατών, και από τους διεθνείς ανταγωνισμούς των κρατών για την παρασκευή και τη διάθεσή τους μέχρι την αδιαφάνεια στις συμβάσεις ανάμεσα στα κράτη και στις μεγάλες πολυεθνικές του φαρμάκου.
ΗΠΑ, Ευρώπη, Ρωσία και Κίνα τρέχουν να εξασφαλίσουν πλεονάσματα εμβολίων για λογαριασμό τους. Ταυτόχρονα, μέσω της "διπλωματίας των εμβολίων", ανταγωνίζονται για "σφαίρες επιρροής" με όχημα την παραγωγή και διάθεση των εμβολίων τους σε μία σειρά χώρες. Τα κινέζικα εμβόλια «κατευθύνονται» ήδη προς Βραζιλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Τουρκία και Ινδονησία, ενώ Ινδία, Βραζιλία, Ουζμπεκιστάν, Μεξικό, Αίγυπτος, Νεπάλ, Αίγυπτος και Βενεζουέλα έχουν παραγγείλει εκατομμύρια δόσεις του ρώσικου εμβολίου.
Η ΕΕ, ως σήμερα, έχει υπογράψει συμβάσεις με έξι φαρμακευτικές εταιρείες για την παροχή εμβολίων (BioNtech-Pfizer, AstraZeneca, Sanofi-GSK, Janssen Pharmaceutica NV, CureVac) αλλά η ίδια αρνείται ακόμα να δημοσιοποιήσει τους όρους αυτών των συμφωνιών δίχως την άδεια των φαρμακευτικών εταιρειών. Πίσω από το μύθο για "δωρεάν εμβόλιο σε όλο τον πληθυσμό της ΕΕ" κρύβονται δισεκατομμύρια ευρώ που θα πάνε στις τσέπες των φαρμακευτικών από τη φορολογία μας.
Σύμφωνα με τη «Morgan Stanley», μόνο η «Pfizer» και η «BioNTech» υπολογίζεται ότι θα εισπράξουν, μόνο το 2021, από τις πωλήσεις του εμβολίου τους περί τα 13 δισ. δολάρια, ενώ οι εταιρείες που θα αναπτύξουν εμβόλια θα μοιραστούν συνολικά έσοδα 100 δισ. δολάρια και κέρδη 40 δισ. δολάρια.
Οι 54 χώρες που απαρτίζουν την Αφρική αριθμούν 2,3 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα αλλά την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής των Κέντρων για τον Έλεγχο και την Αποτροπή Ασθενειών της Αφρικής, Τζον Νκένγκασονγκ, μιλάει για αποκλεισμό της Αφρικής από τα εμβόλια κατά το πρώτο, τουλάχιστον, μισό του 2021 καθώς "οι πλούσιες χώρες αγοράζουν εμβόλια σε υπερβολικό βαθμό" απευθύνοντας έκκληση "στις πλουσιότερες χώρες να δώσουν τα περιττά εμβόλιά τους στις χώρες που τό 'χουν ανάγκη".
Καμιά εμπιστοσύνη
Στην Ελλάδα, το υπουργείο Υγείας ξεκινά εθνική εκστρατεία εμβολιασμού κατά του κορονοϊού μέχρι την 31η(!) Ιουνίου 2021, σύμφωνα με τροπολογία που κατέθεσε ο αρμόδιος υπουργός Κικίλιας την Πέμπτη 10 Δεκέμβρη. Την τροπολογία την ψήφισαν η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ ενώ το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25 δηλώσαν «παρών».
Το πόση εμπιστοσύνη μπορούμε να έχουμε σ' αυτή την κυβέρνηση για μία τέτοια "εθνική προσπάθεια μείζονος σημασίας, σε ένα εγχείρημα που δεν έχει επαναληφθεί ποτέ στη χώρα, ώστε να επιστρέψει σε μερική κανονικότητα", όπως δήλωσε ο Κικίλιας, αρκεί να κανείς να δει ότι ο Ιούνιος έχει (ακόμα) 30 ημέρες. Η 31η Ιουνίου δεν υπάρχει σε κανένα ημερολόγιο. Όμως, πέρα από την πλάκα, την ώρα που οι νεκροί είναι περίπου 100 ανά ημέρα τις τελευταίες μέρες και οι διασωληνωμένοι στις ΜΕΘ στους 600, το σχέδιο για το μαζικό εμβολιασμό που παρουσίασε η κυβέρνηση είναι μία ακόμη πρόκληση.
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τον εμβολιασμό για να εξασφαλίσει πολιτική και κοινωνική συναίνεση που από τη μία θα ξεπλύνει την εγκληματική της στάση στη διαχείριση της πανδημίας και ταυτόχρονα θα καλλιεργήσει ελπίδες για «σύντομο τέλος της πανδημίας» και "αποκατάστασης της κανονικότητας στην οικονομία". Δεν είναι τυχαία η ημερομηνία λήξης της εκστρατείας. Η κυβέρνηση δίνει τα ρέστα της για μία «καλή τουριστική σεζόν» το καλοκαίρι του 2021. Το ότι ακόμα και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων αναφέρει ότι «στην Ευρώπη θα χρειαστεί πάνω από ένας χρόνος για να εμβολιαστεί όλος ο πληθυσμός» ενώ το γερμανικό Ινστιτούτο Robert Koch προβλέπει ότι η «εμβολιακή κάλυψη όλου του πληθυσμού αναμένεται τουλάχιστον στο τέλος του 2022, με την προϋπόθεση ότι τα εμβόλια θα διατεθούν στην αρχή του 2021» είναι, για την κυβερνητική προπαγάνδα, λεπτομέρειες.
Οι κυβερνητικές εξαγγελίες για 1.018 εμβολιαστικά κέντρα όπου (δήθεν) θα υπάρχει η δυνατότητα να εμβολιαστούν μέχρι και 2.117.400 άτομα τον μήνα είναι «στον αέρα». Οι μειωμένες δαπάνες στον προϋπολογισμό για την υγεία κατά 572 εκατ. ευρώ και το κονδύλι για τον εμβολιασμό μόλις στα 170 εκατ. ευρώ αρκούν για να το αποδείξουν.
Δημόσιες υποδομές
Όμως πέρα από αυτό, η κυβέρνηση περιμένει την πρώτη παρτίδα εμβολίου στις αρχές του επόμενου μήνα αλλά, ακόμα και τώρα, οι δημόσιες υποδομές παραλαβής, αποθήκευσης και διανομής αυτού του εμβολίου, που απαιτεί ειδικές συνθήκες ψύξης, είναι ανύπαρκτες. Πού θα αποθηκεύονται τα εμβόλια που απαιτούν θερμοκρασία -700C; Πόσα φορτηγά - ψυγεία ή κατάλληλα αεροπλάνα υπάρχουν διαθέσιμα (και με τι κόστος) για την διανομή αυτών των εμβολίων στα εμβολιαστικά κέντρα; Θα απευθυνθεί, με το αζημίωτο, στον ιδιωτικό τομέα όπου ο έλεγχος τήρησης των προδιαγραφών θα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, προσχηματικός; Μία κυβέρνηση που δεν μπορούσε να στείλει κατάλληλες υφασμάτινες μάσκες στα σχολεία, που δεν μπορεί να κάνει τον αναγκαίο αριθμό τεστ ιχνηλάτησης, θα μπορεί να οργανώσει όλη αυτή την εκστρατεία; Και το κυριότερο, με τι προσωπικό και με τι εκπαίδευση του προσωπικού θα γίνει ο εμβολιασμός στα κέντρα;
Όπως αναφέρει, στην «Εφ.Συν.», η Αθανασία Παππά, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα: «Δεν έχουμε ακόμα τις κατευθυντήριες οδηγίες από τις εταιρίες των εμβολίων... οι ρευματοπαθείς είναι μία από τις ομάδες ασθενών που για να εμβολιαστούν χρειάζεται να προσαρμόσουν τις θεραπείες τους ακόμα και ένα μήνα πριν από το τσίμπημα για να είναι αποτελεσματικό το εμβόλιο! Χρειάζεται να μη λάβουμε κορτιζόνη ή να απέχουμε από βιολογικούς παράγοντες. Η προετοιμασία εξαρτάται από τις οδηγίες του εμβολίου... Τα εμπιστευόμαστε τα εμβόλια, θέλουμε να εμβολιαστούμε, αλλά μόνο εφόσον εκπαιδευτούμε και ενημερωθούμε… ανάλογες οδηγίες πρέπει να εκδώσουν όλες οι επιστημονικές εταιρείες, για τους ογκολογικούς ασθενείς, για τους καρδιοπαθείς, για τους διαβητικούς κτλ... Γνωρίζουμε ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει ηλεκτρονικός φάκελος υγείας, άρα δεν έχουν πρόσβαση στα δεδομένα οι επισκέπτες υγείας που θα εμβολιάσουν τον κόσμο. Κι όταν μιλάμε για ευπαθείς ομάδες, μιλάμε για ειδικές ομάδες που χρειάζονται ειδική διαχείριση και ειδικά προγράμματα. Δεν θα έπρεπε όλα αυτά να έχουν γίνει πριν έρθει το εμβόλιο;»
Η ίδια η διαδικασία του εμβολιασμού δεν σταματάει με τον εμβολιασμό. Μιλάμε για νέα εμβόλια για μια νέα νόσο που απαιτεί τη συστηματική παρακολούθηση του πληθυσμού που θα εμβολιαστεί, για την έγκαιρη επέμβαση όπου εντοπιστούν τυχόν προβλήματα, για την καταγραφή της πραγματικής αποτελεσματικότητας του εμβολίου σε διαφορετικές κατηγορίες του πληθυσμού, την μελέτη κατά πόσο οι εμβολιασμένοι μεταδίδουν ή όχι τον ίο και άλλα πολλά.
Όλη αυτή η διαδικασία απαιτεί μόνιμο επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό σε ένα κατάλληλο Δημόσιο Σύστημα Υγείας σε μία περίοδο που οι ανάγκες του συστήματος Υγείας για όσους ασθενήσουν, όσο θα εξελίσσεται ο εμβολιασμός, θα παραμείνουν μεγάλες, αν όχι μεγαλύτερες είτε μπροστά σε ένα επικείμενο «τρίτο κύμα» πανδημίας είτε για τους ασθενείς που έχουν αποκλειστεί από το Δημόσιο Σύστημα Υγείας όταν αυτό μετατράπηκε σε Σύστημα «μιας νόσου».
Γιώργος Ράγκος