“ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ” ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ ΚΑΙ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ ΑΠΟ ΤΟ ΚΚΕ: Ο αρχιτέκτονας της ήττας μαζί με τον καπετάνιο της Αντίστασης

Ο Ζαχαριάδης και ο Βαβούδης αποκαθίστανται πολιτικά και κομματικά, ενώ ο Άρης μόνο πολιτικά. Ανεξάρτητα από τους λόγους για τους οποίους το ΚΚΕ έκανε αυτήν την επιλογή, η αποκατάσταση και των τριών θα μπορούσε να είναι ένα θετικό βήμα, αν γινόταν ολόκληρο.

Για δεκαετίες, η συζήτηση για την Αριστερά και την ιστορία της στην Ελλάδα, ήταν βαλτωμένη μέσα στην πρακτορολογία και τη χαφιεδολογία. Για κάθε μια από τις ήττες, ευθυνόταν ο ένας ή ο άλλος που κατά περίπτωση ήταν πράκτορας των Αμερικάνων, της Ιντέλιτζενς Σέρβις, των Γερμανών ή της Ασφάλειας. Κάθε σοβαρή ανάλυση για τις αιτίες και τις πολιτικές που οδήγησαν στις ήττες, ήταν πρακτικά αδύνατη.

Πώς να γίνει κάτι τέτοιο, όταν το ίδιο το ΚΚΕ, που είχε τον Ζαχαριάδη, γενικό του γραμματέα για 25 ολόκληρα χρόνια, αποφάσιζε στη συνέχεια πως ο Ζαχαριάδης ήταν “αντικομματικό, φραξιονιστικό, αντιδιεθνιστικό, εχθρικό στοιχείο” (7η πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ, το 1957) και μάλιστα αποφάσιζε να γίνει “λεπτομερειακή παραπέρα έρευνα από το Κόμμα πάνω σ'ολόκληρη τη ζωή και τη δράση του Ζαχαριάδη”. Ο Ζαχαριάδης ανακηρυσσόταν “ο κύριος υπεύθυνος για τα χτυπήματα που έδωσε η Ασφάλεια στο ΚΚΕ”. Ενώ 7 χρόνια αργότερα, οι πράξεις του κρίνονταν πως δεν προκάλεσαν “μικρότερη ζημιά στο Κόμμα και στο λαϊκό κίνημα από τις πράξεις πρακτόρων του εχθρού”.

Αν αυτά μπορούσαν να ειπωθούν για τον ηγέτη του κόμματος σε κάποιες από τις πιο κρίσιμες περιόδους της ιστορίας του, εκατοντάδες άλλα απλά μέλη και στελέχη, πέθαναν με τη ρετσινιά του χαφιέ και του πράκτορα, αφού είχαν δώσει τη ζωή τους για το κίνημα, για τις ιδέες τους και για το Κόμμα τους.

Όμως, η ειρωνεία στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι ο Ζαχαριάδης που σήμερα αποκαθίσταται, ήταν ο βασικός υπεύθυνος για την λογική της χαφιεδολογίας στο ΚΚΕ. Ήταν αυτός που την καλλιέργησε και την εφάρμοσε στο έπακρο. Από τον Πλουμπίδη ως το Σιάντο, μέχρι τον Βαβούδη και τον Άρη Βελουχιώτη, όλοι είχαν λουστεί το ζαχαριαδικό ανάθεμα. Ο Άρης Βελουχιώτης, που αποκαθίσταται ταυτόχρονα με τον Ζαχαριάδη, αυτοκτόνησε το 1945 περικυκλωμένος από τους φασίστες, ενώ το ΚΚΕ είχε καλέσει τους οπαδούς του να μην δώσουν ούτε νερό, ούτε μπουκιά ψωμί στον “Μιζέρια”.

Την ημέρα του θανάτου του Άρη, η “Ελεύθερη Ελλάδα”, η εφημερίδα του ΕΑΜ δημοσίευε την απόφαση του Ζαχαριάδη, σύμφωνα με την οποία η δραστηριότητα του Άρη ήταν “ύποπτη και τυχοδιωκτική” και “παίζει το παιχνίδι της αντίδρασης”. Για τον Βαβούδη, αφού σκοτώθηκε σε έφοδο της ασφάλειας στο σπίτι που κρυβόταν στην Καλλιθέα, ο Ζαχαριάδης έλεγε ότι είχε διαφύγει στο εξωτερικό, με τη βοήθεια των αμερικάνικων μυστικών υπηρεσιών, και έτρωγε τα λεφτά της προδοσίας.

Όταν συνεπώς ο Ζαχαριάδης πέθανε στο Σουργκούτ της Σιβηρίας το 1973, μετά από 17 χρόνια σε απομόνωση και εξορία, έχοντας κάνει απεργίες πείνας, γινόταν ο ίδιος θύμα του καθεστώτος και της λογικής που είχε υπηρετήσει τόσο πιστά.

Ο Ζαχαριάδης ήταν αυτός που ανέλαβε να μπολιάσει στο ΚΚΕ τη σταλινική αντίληψη του “Αρχηγού” που κατέχει το αλάθητο και μπορεί να βάζει ταμπέλες σε όποιον δεν συμβαδίζει με τη γραμμή. Ήταν ο ηγέτης που οδήγησε το κίνημα στην Ελλάδα από ήττα σε ήττα, από το Μάη του '36, ως τον Εμφύλιο. Ήταν υπεύθυνος για τις ήττες όχι γιατί ήταν προδότης ή χαφιές, αλλά γιατί ήταν ένας σταλινικός γραφειοκράτης.

Σταλινική αντεπανάσταση

Ο σταλινισμός ήταν η αιτία -και για τις ήττες, αλλά και για το δηλητηριασμένο πολιτικό κλίμα στο εσωτερικό του κόμματος. Αυτό είναι ένα κομβικό σημείο που οι αποφάσεις του ΚΚΕ κρύβουν κάτω από το χαλί. Ιδιαίτερα με αφορμή την αποκατάσταση Βαβούδη, το ΚΚΕ ισχυρίζεται πως η πρακτορολογία ήταν φαινόμενο που οφείλεται στις συνθήκες “βαθιάς παρανομίας” και στις “προβοκατόρικες φήμες που διέδιδε η ίδια η ασφάλεια”.

Τίποτα όμως δεν μπορεί να γίνει κατανοητό έξω από την κληρονομιά που είχαν αφήσει οι Δίκες της Μόσχας. Στη δεκαετία του '30, το σταλινικό καθεστώς εκτέλεσε ή εξόρισε μέχρι θανάτου τη συντριπτική πλειονότητα των Μπολσεβίκων που είχαν ηγηθεί της Επανάστασης του Οκτώβρη. Ο Ζηνόβιεφ, ο Κάμενεφ, ο Ράντεκ, ο Ρίκοφ, ο Μπουχάριν και δεκάδες άλλοι ήρωες της Επανάστασης και του Εμφύλιου δολοφονήθηκαν με κατηγορίες όπως “εσχάτη προδοσία” και “συνεργασία με τους ναζί”. Ο Τρότσκι, το νούμερο δύο στην ηγεσία της Επανάστασης του Οκτώβρη δίπλα στον Λένιν, και ηγέτης του Κόκκινου Στρατού στον Εμφύλιο, δολοφονήθηκε το 1940, από έναν πράκτορα του Στάλιν, έχοντας καταδικαστεί ως “συνεργάτης” κάθε πιθανής ξένης δύναμης.

Η σταλινική αντεπανάσταση εδραιώθηκε στη Ρωσία δολοφονώντας όλους τους επαναστάτες. Πολιτικά παιδιά της αντεπανάστασης ήταν οι Ζαχαριάδηδες ανά τον κόσμο, που ανέλαβαν να μετατρέψουν τα επαναστατικά κομμουνιστικά κόμματα σε άνευρα ρεφορμιστικά κόμματα. Για να το καταφέρουν, είχαν ανάγκη την “κουλτούρα” των Δικών της Μόσχας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι σταλινίσκοι γραφειοκράτες της δεκαετίας του '30 κατέληξαν στα αζήτητα. Ποιος θυμάται σήμερα τον Ερλ Μπράουντερ, που αυτοδιέλυσε το ΚΚ των ΗΠΑ; Ποιος θυμάται (εκτός από την ηγεσία του ΚΚΕ που τον ξέθαψε πρόσφατα) τον Πάλμε Ντατ που ανέλαβε το ΚΚ της Βρετανίας μόνο για τη διετία που ο Στάλιν έκανε σύμφωνο ειρήνης με τον Χίτλερ; Η διαφορά με τον Ζαχαριάδη ήταν ότι ο «Αρχηγός» του ΚΚΕ ανέλαβε την σταλινοποίηση σε μια χώρα που βίωσε την εξέγερση το Μάη του '36 και έφτασε στο χείλος της επανάστασης το '44. Οι συμβιβασμοί του κόμματος που διαμόρφωσε ο Ζαχαριάδης οδήγησαν στην ήττα, σε χιλιάδες νεκρούς, εξόριστους και φυλακισμένους.

Δεν θέλουμε άλλες τέτοιες ήττες, στο νέο επαναστατικό γύρο που έχουμε μπροστά μας. Γι'αυτό και χρειάζεται να βγάλουμε σοβαρά τα συμπεράσματα από την προηγούμενη φορά. Γράψαμε και στην αρχή πως η αφαίρεση του πέπλου της πρακτορολογίας από το ΚΚΕ θα μπορούσε να είναι θετικό βήμα. Πρόσφατα όμως η ηγεσία του ΚΚΕ επαίνεσε ξανά τις Δίκες της Μόσχας όπου δήθεν κατατροπώθηκε η “5η φάλαγγα του Χίτλερ”.

Πραγματικό ξεκαθάρισμα με την ιστορία της Αριστεράς στην Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει χωρίς ξεκαθάρισμα για τη σταλινική αντεπανάσταση που οικοδόμησε ένα καθεστώς κρατικού καπιταλισμού πάνω στο πτώμα της ρώσικης Επανάστασης. Όλα τα υπόλοιπα ήταν άσχημα υποπροϊόντα αυτής της μεγάλης ήττας.

Διαβάστε επίσης

Ο Γραμματέας των σταδίων

Το ΟΧΙ στη Βάρκιζα