Διεθνή

Η ελεύθερη πτώση των κινέζικων χρηματαγορών μετατόπισε απότομα το ενδιαφέρον από τις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με τους δανειστές για την νέα συμφωνία. Την στιγμή που το Grexit έμοιαζε η μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια οικονομία, οι διαδοχικοί κλυδωνισμοί στα κινέζικα χρηματιστήρια μετέφεραν το κέντρο του ενδιαφέροντος στην Σαγκάη, το Χόνγκ Κόνγκ και το Πεκίνο. 

 

Οι απώλειες από την κατάρρευση των κινέζικων μετοχών τον τελευταίο μήνα υπολογίζονται στο μέγεθος του βρετανικού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Οι αλλεπάλληλες παρεμβάσεις της κυβέρνησης του Πεκίνου δεν μπόρεσαν να σταματήσουν την πτώση των χρηματιστηρίων. Παρά την μείωση των επιτοκίων και την σύσταση ειδικού ταμείου σταθεροποίησης της αγοράς, το ξεπούλημα των κινέζικων μετοχών συνεχίστηκε. Ο Γενικός Δείκτης του χρηματιστηρίου της Σαγκάης σημείωσε σωρευτικά πτώση 30% σε λίγες εβδομάδες. Στις 12 Ιουνίου άγγιζε το υψηλότερο επίπεδό του ξεπερνώντας τις 5.000 μονάδες σημειώνοντας άνοδο μεγαλύτερη του 150% μέσα σε ένα έτος! Οι ακραίες αυτές διακυμάνσεις οφείλονται στο αναμενόμενο σκάσιμο της τεράστιας χρηματοοικονομικής φούσκας που στήθηκε στην κινέζικη οικονομία. 

 

Η αγορά ακινήτων και οι χρηματαγορές απορρόφησαν τα τελευταία έτη, με πολύ μεγαλύτερο ρυθμό, πιστώσεις από τις τράπεζες σε σχέση με την πραγματική οικονομία. Όπως έγραφε ο μαρξιστής οικονομολόγος Μάικλ Ρόμπερτς προσπαθώντας να σκιαγραφήσει το μέγεθος της φούσκας “υπάρχει ένα πελώριο απόθεμα απούλητων ακινήτων, στην Κίνα παράχθηκε περισσότερο τσιμέντο μεταξύ 2011 και 2013 απ’ όσο παράχθηκε στις ΗΠΑ τον 20ο αιώνα”.

 

Το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι η ανάπτυξη στην χώρα συνεχίζει να επιβραδύνει. Οι ρυθμοί ανάπτυξης του ΑΕΠ της Κίνας έχουν σταματήσει να βρίσκονται σε επίπεδα άνω του 10%. Η επικυρωμένη έκθεση του ΔΝΤ για την παγκόσμια οικονομία προβλέπει την ανάπτυξη για το κινέζικο AEΠ το 2015 στο 6,8% αλλά πιθανόν με μεγαλύτερη αβεβαιότητα πλέον, όπως αναφέρει ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ. Και όταν αναφερόμαστε στην δεύτερη σε μέγεθος οικονομία του πλανήτη, με ΑΕΠ 6,8 τρις δολάρια, ηχούν δυνατά οι σειρήνες για τον κίνδυνο μετάστασης στην παγκόσμια οικονομία.

 

Η κατάρρευση της χρηματιστηριακής αγοράς της Κίνας δημιουργεί φόβους μετάστασης στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ειδικά στις τράπεζες. O κίνδυνος μετάστασης όμως επεκτείνεται πέρα από τα σύνορα της χώρας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος αμερικάνικου κρατικού χρέους, με τις τοποθετήσεις σε αμερικάνικα κρατικά ομόλογα να αγγίζουν το 1,5 τρις δολάρια. Μεγάλη πτώση παρατηρείται και στις τιμές των εμπορευμάτων, συγκεκριμένα του πετρελαίου, που είχε ήδη υποστεί πιέσεις από την νέα πετρελαϊκή κρίση καθώς και του χαλκού. Η αιτία δεν είναι άλλη από την αναμενόμενη πτώση της ζήτησης για πρώτες ύλες από το «εργοστάσιο του πλανήτη». Οι επιπτώσεις θα πλήξουν όλες τις χώρες της περιφέρειας που στηρίζουν τις οικονομίες τους στην εξαγωγή εμπορευμάτων.

 

Αν το ΔΝΤ και η οικονομική ελίτ έχουν την πεποίθηση ότι μπορούν να διαχειριστούν ένα Grexit, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να διαχειριστούν το βάθεμα της αστάθειας στην Κίνα ή και τα δύο ταυτόχρονα. Βρισκόμαστε απλά στο ξεκίνημα μίας νέας φάσης κλιμάκωσης της κρίσης.